تحلیل تکنیکال چیست؟

تحلیل تکنیکال چیست؟ در این مقاله تیم توکن باز قصد دارد به بحث تحلیل تکنیکال پرداخته و این تحلیل را مورد بررسی و ارزشیابی قرار دهد.

مفاهیم کلی:

• تحلیل تکنیکال چیست؟
• تحلیل‌گر تکنیکال کیست؟
• آموزش تکنیکال
• محدودیت تحلیل تکنیکال
• مهمترین تفاوت تکنیکال با فاندامنتال
• نحوه‌ی استفاده این تحلیل
• انواع نمودار
• انعطاف پذیری تحلیل تکنیکال
• مزایا و معایب

تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) چیست؟

تحلیل تکنیکال یکی از رایج‌ترین و معمول‌ترین تحلیل ها در حوزه فعالیت بازار بورس محسوب می‌شود. این تحلیل با در اختیار داشتن ابزارها و نمودارهای مختلف به بررسی اطلاعاتی قیمت و حجم و وضعیت بازار می‌پردازد.

به طور کلی می‌توان تحلیل تکنیکال را چنین بیان نمود که تحلیل تکنیکال یک تاکتیک معاملاتی در راستای ارزیابی سرمایه گذاری‌ ها و معین نمودن فرصت‌ ها در معاملات است. که این فرصت‌ها به وسیله تفکیک و تحلیل روندهای آماری و با بهره‌وری از فعالیت‌های معاملاتی مانند نوسانات قیمتی و و حجم معاملات صورت می‌گیرد.

باید اذعان داشت که از تحلیل تکنیکال می‌تواند در هر نوع اوراق بهادار با سابقه‌ی تاریخی معاملاتی اعم از : اوراق سهم، آتی، کالا و غیره باشد، بهره جست.

این تحلیل می‌تواند نمایانگر تغییرات قیمت یک سهم و فعالیت‌های معاملاتی سابق محتملاً نمایانگر ارزشمند بودن نوسانات آتی قیمت سهم باشد.

تحلیلگر تکنیکال کیست؟

افرادی که به این تحلیل تسلط دارند و با آن کار می‌کنند را با اسامی همچون چارتیست، تحلیلگر بازار یا تحلیل‎گر نموداری می شناسند که در پیشتر همه اینها معانی یکسانی داشتند.

فرد تحلیل‌گر قطع به یقین خصوصیتی منحصر به فرد دارد:

1. تسلط و یقین کامل به نمودار قیمت
2. عدم توجه به خبرها و شایعه های موجود و اعتقاد بر تاثیر گذاری در قیمت
3. بررسی احوال و روند گذشته نمودار
4. شناسایی بهترین زمان ورود و خروج
5. صبر و حوصله در پیش بینی‌ها و تحقق آن ها

آموزش تکنیکال

در تحلیل تکنیکال راه و روش و ابزارهای بسیاری برای فراگیری وجود دارد که به بررسی مهم‌ترین ابزارها می پردازیم. اما باید خاطر نشان شد ،آموزش این تحلیل در سطوح مختلفی انجام می‌پذیرد که آنها را به اختصار شرح می‌دهیم.

• روندشناسی
• خطوط حمایت و مقاومت
• اندیکاتورها
• کندل شناسی
• ایچیموکو
• فیبوناچی

روند شناسی

در این سطح از تحلیل با دو روند مثبت و منفی رو به رو هستیم که هر کدام را به صورت جداگانه شرح می‌دهیم.

• روند مثبت : روند مثبت را به گونه‌ی می‌توان گفت که مجموعه ای از نوسانات قیمتی است که با متصل شدن یک خط به سه کف قیمتی به همدیگر، به گونه‌ای که در ازای هر کف یک سقف بالاتر و صعودی داشته باشیم. به طوری که کف سقف دوم از کف سقف اولی بالاتر و کف سقف سوم از دومی و اولی بالاتر باشد.

•  روند منفی : روند منفی مجموعه ای از نوسانات قیمتی محسوب می‌شود، آنهم به گونه‌ای با یک خط بتوان سه سقف قیمتی را بهم متصل نمود. به طوری که به ازای هر سقف یک سقف پایینتر داشته باشیم. به طوری که سقف دوم از سقف اولی پایینتر و کف و سقف سوم از دومی نیز پایینتر باشد.

خط‌های حمایت و مقاومت

این مبحث یکی از مباحث مهم در تحلیل تکنیکال محسوب می‌شود.

مقاومت : قسمتی از قیمت محسوب می شود که در برابر کندل‌ها در روندهای صعودی قرار می‌گیرد. هربار قیمت نزدیک به این نقطه شده، با برخورد به این نقطه به طوری که قیمت قادر به عبور از آن ناحیه نیست، آن منطقه یا ناحیه مقاومت نامیده می شود.

ضمن آنکه بالا رفتن میزان این برخوردها به این منطقه و بیشتر شدن مدت زمان عبور از این منطقه باعث بالا رفتن توان و قدرت این مقاومت خواهد شد.

حمایت : قسمتی از قیمت است که در روندهای نزولی با نزدیک شدن به یک ناحیه و تاچ آن ناحیه، ممکن است دیگر به روند منفی خود ادامه ندهد و احتمال دارد به علت برخورد و استپ شدن حرکت نزولی خود، تغییر مسیر داده و صعودی شود .که به چنین منطقه‌ای، ناحیه حمایت می‌ گویند.

ذات و ماهیت این منطقه بر خلاف ناحیه مقاومتی می‌باشد. این ناحیه همچون ناحیه مقاومتی با بالا رفتن میزان این برخوردها به این منطقه و بیشتر شدن مدت زمان عبور از این منطقه باعث بالا رفتن توان حمایت خواهد شد. اما باید خاطر نشان شد که با شکسته شدن این خط شاهد سقوط و ریزش‌های بزرگ و چشم‌گیری خواهیم بود.

اندیکاتورها

اندیکاتور وسیله یا ابزاری است که با فرمول‌های مخصوص جهت مسیر حرکت بازار را تشخیص و به تحلیلگر کمک شایانی می‌کند. نکته دیگری که باید خاطرنشان شد اینکه، ابزارها و اندیکاتورها فقط جهت مسیر حرکت صعودی یا نزولی را نشان می‌دهند نه میزان اندازه ی حرکت آن را.

اندیکاتورها به دو بخش تقسیم می‌شوند:

• اندیکاتورهای بر روی نمودار
• اندیکاتورهای خارج از نمودار

شایان ذکر است که هر اندیکاتور خصوصیت خاص و تفسیری متفاوت دارد.

کندل شناسی

کندل شناسی در برگیرنده‌ی آرایش (نحوه چیدمان) نمودارها و الگوهای کلاسیک است.

• الگوهای کلاسیک: الگوهای کلاسیک ابزاری است که بر پایه اصل دوم تحلیل تکنیکال استوار است و دارای رفتارهای مختص در نمودارها است. رفتار آینده‌ی نمودار و پیش بینی آن با نمایان شدن آرایش خاص در نمودارها امکان پذیر است. این الگو با بهره‌گیری از رفتارهای ایجاد شده در طبیعت و نتیجه‌گیری از آن به وجود آمده است.

• آرایش نمودار ها :  آرایش نمودار ها و یا نحوه ی نمایش آنها به سه گونه‌ی میله‌ای، خطی، شمعی (کندل) وجود دارد که رایج‌ترین آرایش نمودار شمعی (Candle stick) است.

هر شمع نشان دهنده‌ی نوسان قیمتی در بازده های زمانی متفاوت (مثلا بیشترین قیمت و کمترین قیمت در روز) است.

قرار گرفتن این کندل‌ها کنار هم خود الگویی متفاوت تشکیل می‌دهد که با توجه به این اشکال می‌توان سوی حرکت و ابعاد آن را پیش بینی نمود. این الگو ها در سه دسته‌ی : تک شمعی دو شمعی و سه شمعی دسته بندی می‌شوند.

ایچیموکو

ایچیموکو در زمره‌ی اندیکاتور و نوعی سیستم معاملاتی تلقی میشود. این سیستم میانگین دارای 5 جزء مهم و خاص است که عبارتند از : چیمو، کیجون، تنکان، سنکو A و سنکو B که هر کدام نمایانگر میانگین مخصوصی و باعث به وجود آمدن میانگین‌های دینامیک در سطح‌های گوناگون قیمتی می‌شوند. باید خاطرنشان شد معاملات کم ریسک از بارزترین خصیصه‌های ایچیموکو است.

فیبوناچی

در این تحلیل یکی از پر اهمیت‌ترین مباحث فیبوناچی محسوب می‌شود. این مبحث به زاد و ولد خرگوش ها شهرت دارد که پس از طی یک دوره ضریبی از اعداد است که به نرخ طلایی شهرت یافته است. این اعداد و نرخ و پخش آن در سراسر یک گیت باعث ایجاد یک نظم نامتنهای شده است. تحلیل تکنیکال برگرفته از طبیعت است که در فیبوناچی و نمودارهای آن ذات حقیقی این تحلیل عیان می‌شود.

محدودیت‌های تحلیل تکنیکال 

اولین انتقاد وارده بر این تحلیل آن است که : از آنجایی که فرضیه بازار کارها عموماً از فرضیه‌های اساسی تحلیل تکنیکال بهره می‌گیرد خود یکی از محدودیت های این تحلیل است.

بنا بر این فرضیه تمامی اطلاعات و داده‌های پیشین و اکنون را قیمت بازار نمایان می‌کند پس هیچ روزنه‌ای برای کسب سود و منفعت از روند بازار نیست جز آنکه بازار کارایی تمام و کمال نداشته باشد.

دومین انتقاد وارده بر این تحلیل را می توان اینگونه اذعان داشت که این روش گاهاً و در بعضی مواقع کاربرد دارد. به طور مثال :  اگر معامله‌گرها حد یا لیمیت ضرر شبیه بهم را برای یک سهم خاص در نظر داشته باشند و این سهم با رسیدن به قیمت نزدیک به ضرر، تعداد کثیری از سهام داران، سهم خود را به فروش بگذارند و سهم نزول پیدا کرده و پیش بینی را تایید کند اینطوری برداشت خواهد شد که روند پیش بینی شده‌ی این تحلیل درست و صحیح بوده است.

مهمترین تفاوت تکنیکال با فاندامنتال

این دو تحلیل از رایج‌ترین و پرکاربردترین روش‌های معاملاتی محسوب می‌شوند. هر دوی این روش‌ها برای جستجو، فرضیه‌سازی، تحلیل و انتخاب سهام و اوراق بهادار هستند.این دو تحلیل همانند همه روش‌های سرمایه‌گذاری حامیان و منتقدان مخصوص به خود را دارند.

تحلیل تکنیکال از این لحاظ با تحلیل فاندامنتال تفاوت دارد که حجم سهام و قیمت آن را تنها ورودی‌های این تحلیل می توانند تشخیص دهند. در این تحلیل کوشش نمی‌شود تا ارزش ماهیتی سهام مشخص شود بلکه به جای آن از نمودار سهام بهره‌جویی می شود نشان دادن رفتار آینده‌ی سهم با مشخص کردن الگوها و نمودارها نمو پیدا می‌کند.

نحوه‌ی استفاده این تحلیل

اصل مهم و پر اهمیت در این تحلیل آن است که قیمت بازار، اطلاعات در دسترس این بازار را تحت شعاع قرار می‌دهد.از آنجایی که قیمت سهم در نظر گرفته شده است پس نیاز نیست که موارد بنیادی یا اقتصاد مورد بررسی و تفحص قرار بگیرد.

تحلیلگران این حوزه معتقد هستند که روند قیمت ها حرکت مشخصی دارند و تاریخ میل به تکرر آن دارد. علی الخصوص زمانی که تمام بازار و روانشناسی آن را در نظر می‌گیریم. در اثنای تحلیل، تحلیلگران برآن هستند که با بهره‌جویی از نمودار ها و الگوهای شاخص نواحی حمایت و مقاومت را تشخیص دهند. تحلیلگر این حوزه با بررسی روند نوسانات قیمتی هر اوراق بهادار کوشش می کند تا آن را پیش بینی نماید. در این تحلیل، تحلیلگر توانایی بهرجویی از هزاران الگو و سینگال در هر صنعت بازار را دارد.

انواع نمودار

در تحلیل تکنیکال چندین نمودار وجود دارد که این نمودار ها ابزارهای تحلیل و نشان دهنده‌ی گرافیکی اطلاعات قیمتی اوراق بهادار در ادوار زمانی است.

چهار نوع نمودار اصلی و رایج در این تحلیل وجود دارد که عبارت اند از :

• نمودار خطی
• نمودار میله ای
• نمودار کندل استیک
• نمودار نقطه و شکل

استفاده از هرکدام این نوع نمودارها بستگی به اطلاعات فرد تحلیلگر و مهارت فرد تحلیلگر دارد.

انعطاف پذیری تحلیل تکنیکال

از بزرگترین امتیازات این تحلیل می‌توان به مطابق پذیری و تنوع نسبتاً بالای آن به جهت انواع معاملات در زمان های گوناگون اشاره کرد. از اصول این تحلیل می توان در تمامی صنعت ها و بازارها بهره جست.

بازار بورس دارای تحرکات و نوسانات نسبتاً زیادی است که گاهی آرام و گاهی پر قدرت و کوشا در بازه های زمانی مختلف است.

باید دانست تحلیلگر این حوزه دارای سازگاری و انعطاف‌پذیری است که توانایی متمرکز بر بخش‌های پویای بازار دارد و می‌تواند در یک بازه زمانی مخصوص یک روند را انتخاب یا حذف نماید.

این علم در تمام بازارها چه ایران چه خارج کاربرد دارد. ضمن آنکه باید خاطر نشان شد هر نمودار تاریخچه‌ای از قیمت و زمان در راستای حرکت خود ساخته که این تاریخچه به واسطه‌ی تحلیل تکنیکال و علم آن قابل تحلیل و بررسی است.

مزایا و معایب

تحلیل تکنیکال نیز دارای مزایا و معایبی است، که در ذیل به طور مختصر به شرح آن می‌پردازیم.

مزایا

انعطاف پذیری و سازگاری با تمامی بازارها

تطبیق پذیری و تنوع بالای آن برای انواع معاملات در زمان‌های مختلف

یادگیری آسان

سرعت فرآیند تحلیل

نقاط ورود و خروج منظم

استراتژی معاملاتی منظم و خودکار

معایب

تأثیرگذاری تعصبات شخصی

عدم امکان بهره‌جویی در نمادهای جدید

سیگنال‌های معاملاتی بی شمار

تفسیرهای مختلف

تعیین نشدن ارزش ذاتی