آیا در ازای دریافت 50 دلار، اجازه می‌دهید که عنبیه‌ی چشم‌تان اسکن شود؟ احتمالا این روزها یا این جمله را شنیده‌اید یا حداقل نام ورلد کوین به گوش‌تان خورده است. پروژه World coin به‌تازگی با ایده‌ای جالب راه‌اندازی شده و ترندترین ارز بازار است. اما واقعا ماجرا از چه قرار است؟ آیا با یکی از قسمت‌های سریال بلک میرر طرف هستیم؟ با ما همراه باشید تا در مقاله‌ی امروز به صفرتاصد ارز WLD بپردازیم و به سوال ورلد کوین چیست پاسخ بدهیم.
فهرست مطالب
ورلد کوین چیست؟
ورلد کوین (WorldCoin) خود را به‌عنوان پروتکل هویت دیجیتال با هدف حمایت از بشریت در عصر هوش مصنوعی توصیف می‌کند و قصد دارد تا یک راه حل غیرمتمرکز اثبات شخصیت بسازد. به‌طور کلی این ارز تمرکز بسیاری بر هوش مصنوعی دارد.
اثبات شخصیت از دل این ایده متولد شد:
اگرچه هوش مصنوعی قصد دارد تا هر چیزی را در کسری از ثانیه خلق کند اما در همین حین حجم بالایی از هرزنامه‌ها و اسپم هم تولید می‌شوند. بنابراین باید راهی برای اثبات هویت اشخاص وجود داشته باشد تا با ربات‌ها اشتباه گرفته نشوند و ربات‌ها از انسان‌ها اخاذی نکنند.
ورد کوین قصد دارد تا سخت‌افزار خاصی را با نام Orb در سرتاسر جهان توزیع کند تا با استفاده از آن افراد عنبیه چشم خود را اسکن کرده و از طریق یک اپلیکیشن ID خود را دریافت کنند. توسعه‌دهندگان این پروژه اعلام کردند که از فناوری حفظ حریم شخصی استفاده می‌کنند و قصد دارد تا فرایند مدیریت پروتکل را به‌صورت غیرمتمرکز پیش ببرند.
بنیان‌گذاران Worldcoin چه کسانی هستند؟
ایده اصلی ورلد کوین زاییده‌ی ذهن بنیان‌گذاران آن یعنی سم آلتمن (Sam Altman) و الکس بلانیا (Alex Blania) است. با این حال سم آلتمن نقش محوری‌تری دارد و علاوه‌بر این پروژه، مدیرعامل OpenAI است، همانطور که می‌دانید، این شرکت بنیانگذار ChatGPT است و آن را در اواخر سال 2022 روانه بازار کرد. آلتمن پیش‌تر رییس Y Combinator بود و مدت کوتاهی به‌عنوان مدیرعامل ردیت فعالیت کرد. همچنین الکس بلانیا هم پیش‌تر در زمینه تحقیقات هوش مصنوعی فعالیت می‌کرد.
ورد کوین از سال 2021 تاکنون، سرمایه‌ای به ارزش بیش از 100 میلیون دلار را از سوی شرکت‌های بزرگی همچون Andreessen Horowitz و Khosla Ventures جذب کرده است. در نهایت ارز دیجیتال بومی آن یعنی Worldcoin (WLD) در 24 جولای 2023 راه‌اندازی شد.
مهم‌ترین کاربردهای ورلد کوین چیست؟
Worldcoin و دیگر پروتکل‌های اثبات شخصیت در تلاش هستند تا چند مشکل مبرم را حل کنند. مهم‌ترین مشکلات و کاربردهای این پروژه به شرح زیر هستند.
سیستم‌های متمرکز اثبات شخصیت
بسیاری از سیستم‌های شناسایی متکی به دولت‌های متمرکز هستند و از سوی نهادهای متمرکز کنترل می‌شوند. این نهادهای متمرکز با چالش‌های بی‌شماری ازجمله حریم خصوصی داده‌ها و حتی دسترسی محدود مواجه هستند.
اسپم و هرزنامه‌های تولیدشده از سوی هوش مصنوعی
روزبه‌روز توانایی هوش مصنوعی در تولید محتوای دیجیتال باکیفیت افزایش می‌یابد و دیگر به‌سختی می‌توان ساخته‌های آن را از محتوای تولیدشده توسط انسان تشخیص داد. بنابراین باید راهی برای تشخیص اینکه محتوا از سوی ربات ساخته شده یا انسان ایجاد شود. وجود یک راه حل اثبات شخصیت معضل اسپم‌های تولید شده از سوی ربات‌ها را برطرف کرده که در نهایت بسیاری از مشکلات کاربران و پلتفرم‌ها برطرف می‌شود.
ورد کوین چگونه کار می‌کند؟
سه بخش کلیدی در نحوه کار این ارز و پروژه وجود دارد که عبارتند از:
- آیدی ورد
- توکن WLD
- اپلیکیشن World
آیدی ورد یا World ID یک شناسه است که برای اشخاص واقعی صادر شده و با استناد به این هویت انسانی او تایید می‌شود. همچنین یک توکن Worldcoin برای شرکت‌کنندگان شبکه ایجاد می‌شود و هر دو از طریق اپلیکیشن ورد قابل دسترسی هستند، کاربران می‌توانند این برنامه را در تلفن خود نصب کنند.
روش کار وردکوین بدین صورت است که کاربران در ورد اپ خود یک کلید خصوصی و عمومی تولید می‌کنند. کاربر به سراغ نزدیک‌ترین Orb می‌رود تا عنبیه چشم‌ش از سوی دستگاه اسکن شده و هویت انسانی و منحصربه‌فرد او تایید شود. عنبیه هر انسان یونیک و منحصربه‌فرد است و به همین دلیل می‌توان از آن برای تایید هویت انسانی استفاده کرد.
پس از تایید، کاربران شناسه ورد آیدی خود را از سوی Orb دریافت می‌کنند. تا جولای 2023 حدود دو میلیون آیدی از سوی اُرب ایجاد شده و روزبه‌روز بیشتر می‌شود. هدف این پروژه افزایش تعداد اُرب‌ها و رسیدن آنها به تعداد 1500 واحد و حضور در 35 شهر جهان است. کاربران وردکوین در برخی از کشورها پس از اسکن عنبیه توکن خود را دریافت می‌کنند.
توکنومیک WLD به چه صورت است؟
وردکوین یک توکن ERC-20 است که در شبکه اصلی اتریوم فعالیت می‌کند اما کاربران واجد شرایط توکن خود را در شبکه Optimism دریافت می‌کنند.
عرضه اولیه توکن WLD به مدت 15 سال به 10 میلیارد توکن محدود خواهد شد و پس از آن، نسبت به تغییر و پیاده‌سازی نرخ تورم تا 1.5 درصد تصمیم‌گیری می‌شود تا مکانیزم تخصیص توکن‌های جدید تنظیم شود. به هرحال توزیع اولیه 10 میلیارد توکن به شرح زیر است.
- 75 درصد از توکن‌ها به کاربران، صندوق اکوسیستم و عملیات شبکه اختصاص داده می‌شود که بیشتر آن برای کاربران است.
- نزدیک به 10 درصد به تیم موسس، 13.5 درصد به سرمایه‌گذاران و 1.7 درصد برای ذخایر اختصاص خواهد یافت.
پیش از راه‌اندازی WLD، کل 7.5 میلیارد توکن درنظر گرفته شده برای کاربران تولید می‌شود اما بیشتر آنها طی 15 سال و به‌تدریج در دسترس آنها قرار می‌گیرد. بنا به این برنامه، حداکثر عرضه توکن WLD در زمان راه‌اندازی 143 میلیون است که 43 میلیون از آن به کاربران تایید شده و 100 میلیون به بازارسازان غیرآمریکایی وام داده می‌شود.
ورلد کوین مدعی شده که توکنومیک آنها به‌صورتی طراحی شده که بیشتر توکن‌ها در طول سال‌های متمادی در اختیار کاربران جدید قرار بگیرند تا شبکه پایداری خود را حفظ کنند. با پیوستن کاربران جدید به شبکه، عرضه در گردش WLD به‌طور مداوم گسترش می‌یابد.
چه کسی پروژه ورلدکوین را هدایت می‌کند؟
هدف ورلدکوین از ایجاد یک راه‌حل غیرمتمرکز اثبات شخصیت بدان معناست که کسی به معنای واقعی کلمه این پروژه را مدیریت نخواهد کرد. با این حال توسعه اولیه پروتکل توسط تیمی از توسعه‌دهندگان در شرکت Tools for Humanity (TFH) انجام شده است. در نهایت با همکاری یک شرکت آلمانی نسخه بتای World Coin چند سال آزمایش شد تا نهایتا اُرب و ورد اپ توسعه یافتند.
یک سازمان غیرانتفاعی به نام بنیاد ورد کوین در سال 2022 راه‌اندازی شد تا شبکه را به‌عنوان یک ابزار عمومی توسعه دهد تا در مسیر غیرمتمرکز شدن حرکت کند. بنیاد ورلد کوین در حال حاضر از سوی هیئت مدیره‌ای با سه مدیر در کنار مشاوران دیگر اداره می‌شود و از کیف پول چند امضایی برای قراردادهای هوشمند استفاده می‌کند. در نهایت هدف Worldcoin این است که از سوی جامعه‌ی خود اداره شود و بنیاد نقش کمرنگ‌تری داشته باشد.
محدودیت‌ها و ریسک‌های توکن WLD و ورلد کوین چیست؟
وردکوین اهداف بلندپروازانه‌ای دارد اما این پروژه محدودیت‌ها و ریسک‌هایی دارد که پیش از سرمایه‌گذاری باید از آنها مطلع باشید. برخی از این چالش‌ها به شرح زیر هستند.
امنیت Orb
امنیت ارب یکی از بزرگ‌ترین ریسک‌های پروژه وردکوین است چرا که هیچ سیستمی به‌طور 100 درصدی ایمن نیست. ارب در معرض طیف وسیعی از آسیب‌پذیری‌ها ازجمله تقلب، افت دقت، نشت یا سرقت اطلاعات قرار دارد. همچنین تعامل با داده‌های حساس بیومتریک نیز پیامدهای ویرانگری در حادثه‌های امنیتی ایجاد می‌کند.
نوسان قیمت توکن
همچون دیگر ارزهای دیجیتال، توکن WLD نیز در معرض نوسان است. بنابراین احتیاط لازم را رعایت کنید و پیش از سرمایه‌گذاری تحقیقات کاملی انجام دهید.
خطرات دستکاری
کلاه‌برداران قادر هستند تا ورد آیدی‌ها را دستکاری کرده و از آنها استفاده کنند. علی‌رغم تلاش‌های ورد کوین برای جلوگیری از دسترسی افراد به آیدی دیگران، هنوز هم راه‌هایی برای به‌دست آوردن چندین آیدی وجود دارد.
نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی داده‌های کاربران
برخی از کاربران نگران امنیت داده‌های بیومتریک حساس خود هستند. اگرچه وردکوین اطلاعات کامل اسکن عنبیه را ذخیره نکرده و فقط هش‌های اسکن را نگهداری می‌کند اما هنوز هم خطرات بسیاری در رابطه با اسکن کره چشم و به اشتراک‌گذاری داده‌های شخصی وجود دارد. همچنین شاید وردکوین تشخیص چهره را هم به سیستم خود اضافه کند که این موضوع هم نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی داده‌های کاربران را تشدید می‌کند.
تمرکز و متن باز بودن
درحالی که بخش‌های بزرگی از پروتکل وردکوین متن باز هستند، برخی دیگر از بخش‌ها همچون سیستم‌عامل Orb متن باز نیستند. بسیاری از عملیات‌های این پروژه ازجمله مراکز نگهداری از داده‌های اسکن عنبیه متمرکز هستند. اگرچه تمرکززدایی هدف بلندمدت Worldcoin است اما باید دید آیا آنها در اجرای این امر موفق می‌شوند یا خیر.
نگرانی‌های قانون‌گذاری
وردکوین احتمالا با نگرانی‌های مربوط به قانون‌گذاری مواجه می‌شود چرا که برنامه‌ی آنها، فعالیت در حوزه‌های قضایی مختلف از سرتاسر جهان است. بنابراین احتمال تاثیرپذیری عملکرد این پروژه از مقررات محلی وجود دارد.
سخن پایانی
وردکوین به‌عنوان یک پروژه جاه‌طلبانه در تلاش است تا به اهداف خود دست یابد. اهداف این سازمان اگرچه در حال حاضر دغدغه‌ی مهمی نیستند اما در آینده با پررنگ‌تر شدن نقش هوش مصنوعی، تشخیص آثار انسانی به یک چالش مهم تبدیل خواهد شد. همچون همیشه، هنگام سرمایه‌گذاری در این پروژه هم از چالش‌های آن آگاه باشید و تحقیقات بیشتری انجام دهید. شما همراهان توکن باز برای 50 دلار اجازه می‌دهید تا عنبیه چشم‌تان را اسکن کنند؟ منتظر نظرات خواندنی شما هستیم. از اینکه تا پایان مقاله‌ی «ورلد کوین چیست» همراه ما بودید سپاسگزاریم.
منبع: Binance Academy