در دام کلاهبرداران نیفتید؛ ۵ راه شناسایی طرح‌ های پانزی ارزهای دیجیتال

طرح‌های پانزی یا کلاهبرداری بلای جان بلاکچین و ارزهای دیجیتال هستند. میزان فعالیت این پروژه‌های از سال 2016 افزایش یافته و باید قادر به شناسایی این طرح‌های پانزی ارز دیجیتال باشید. این برنامه‌های پانزی به‌گونه‌ای طراحی می‌شوند تا سرمایه‌گذاران را فریب داده و از آنها سوءاستفاده کنند. امروز قصد داریم به بررسی راه‌های مختلف برای کشف پروژه‌های کلاهبرداری ارز دیجیتال بپردازیم. با ما در مقاله‌ی «5 راه شناسایی طرح‌ های پانزی» همراه باشید.

طرح پانزی چیست؟

عبارت «طرح پانزی یا Ponzi scheme» اولین بار در سال 1920 ایجاد شد. در آن زمان کلاهبرداری به نام چارلز پانزی یک برنامه با بازده بالا برای سرمایه‌گذاری ایجاد کرد که این برنامه از کوپن‌های پستی برای دستیابی به درآمد چشمگیر استفاده می‌کرد. وی به سرمایه‌گذاران قول داده بود که سرمایه‌ی آنها طی 45 روز 50 درصد رشد یا طی 90 روز 100 درصد رشد داشته باشد. وی پول اولین سرمایه‌گذاران را با استفاده از پول سرمایه‌گذارهای بعدی پرداخت کرد و این چرخه‌ تا مدت‌ها ادامه داشت. در نهایت پانزی بیش از 20 میلیون دلار سرمایه‌ی مردم را به سرقت برد.

چارلز پانزی مخترع طرح‌های این چنینی نیست اما وی اولین کسی بود که توانست سرقتی به این حجم را انجام دهد. به همین دلیل این طرح‌ها به نام وی نام‌گذاری شدند.

به‌طور خلاصه، طرح پانزی یک برنامه‌ی سرمایه‌گذاری جعلی است که وعده‌ی سودهای نجومی به کاربران می‌دهد. در واقع طی این برنامه‌ها، سودِ اولین سرمایه‌گذاران با پول سرمایه‌گذارهای بعدی پرداخت می‌شود.

طرح‌های پانزی برای ادامه‌ی روند خود وابستگی زیادی به جریان ثابت نقدینگی و سرمایه دارند. معمولا طرح‌های پانزی با کاهش سرمایه‌گذاران یا تصمیم آنها نسبت به برداشت پول زیاد به پایان فعالیت خود نزدیک می‌شوند.

پروژه‌های پانزی معمولا از ماهیت غیرمتمرکز فناوری بلاکچین سواستفاده کرده تا تراکنش‌های خود را به‌طور ناشناس انجام دهند. بدین صورت پلیس و دیگر نهادها قادر به ردیابی آنها نخواهند بود.

چگونه پروژه‌های پانزی را تشخیص بدهیم؟

پس از پاسخ به سوال طرح پانزی چیست، حال به بررسی راه‌های شناخت آنها می‌پردازیم. همزمان با رشد محبوبیت و پذیرش ارزهای دیجیتال، طرح‌های پانزی بیش‌تری متولد می‌شوند. در ادامه به بررسی برخی از ویژگی‌های این طرح‌های پانزی ارز دیجیتال می‌پردازیم.

استفاده از سرویس توکن باز؛ فرصت آربیتراژ ارزهای دیجیتال و کسب سود مطمئن

یک؛ وعده‌ی سود وحشتناک

بسیاری از طرح‌های پانزی وعده‌ی سود سنگین با ریسک پایین به سرمایه‌گذاران می‌دهند. چنین موضوعی با اصول سرمایه‌گذاری در دنیای واقعی همخوانی ندارد. در واقع «ریسک» یکی از اولین الفبای دنیای سرمایه‌گذاری است.

سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال نیز معمولا ریسک بیش‌تری نسبت به دیگر بازارها داشته و چنین ادعایی در این بازار بی‌اساس است. معمولا سرمایه‌گذاران سودی از این برنامه‌ها دریافت نمی‌کنند.

خلیلویا بیگ بنیان‌گذار و مدیرعامل KoinBasket در این خصوص گفت:

مهم‌ترین موردی که درخصوص پروژه‌ها اهمیت دارد میزان شفافیت آنهاست. بهتر است سوابق تیم توسعه‌دهنده‌ی پروژه و میزان تعهد آنها را بررسی کنید.

دو؛ ثبت نشدن در نهادهای نظارتی

یکی‌دیگر از مهم‌ترین نکاتی که قبل از سرمایه‌گذاری باید در نظر بگیرید این است که آیا پروژه‌ی موردنظر شما در سازمان‌های نظارتی همچون سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا ثبت شده است یا خیر. شرکت‌های رمزنگاری باید جزئیات مدل درآمدی خود را به مقامات نظاراتی ارائه کنند و طرح‌های پانزی از چنین کاری وحشت دارند. بدین صورت بهتر است از سرمایه‌گذاری روی پروژه‌هایی که در نهادهای نظارتی ثبت نشده‌اند خودداری کنید.

برخی حوزه‌های قضایی همچون اتحادیه اروپا، مقررات دقیقی برای ارزهای دیجیتال تصویب کرده و به‌خوبی از سرمایه‌گذاران در برابر طرح‌های پانزی و کلاهبرداری محافظت می‌کنند. بر اساس پیشنهاد اخیر شورای اروپا، پروژه‌های رمزنگاری برای هرگونه فعالیت در خاک قاره‌ی اروپا باید مجوز دریافت کنند و بدین صورت می‌توانید پروژه‌هایی که کلاهبرداری نیستند را شناسایی کنید.

سه؛ استفاده از استراتژی‌های سرمایه‌گذاری پیچیده

سومین مورد از 5 راه شناسایی طرح‌ های پانزی، استفاده از استراتژی‎‌های پیچیده است. طرح‌های پانزی معمولا سرشار از استراتژی‌های معاملاتی پیچیده هستند. آنها مدعی هستند که با این استراتژی‌های پیچیده به بازدهی بالا با ریسک پایین دست پیدا می‌کنند. در واقع هدف آنها جلوگیری از بررسی دقیق استراتژی از سوی سرمایه‌گذاران است.

به‌عنوان‌مثال طرح پانزی Bitconnect از چنین تاکتیکی برای فریب سرمایه‌گذاران استفاده می‌کرد. این پروژه در سال 2016 رونمایی شد و وعده‌ی سود ماهانه‌ی 120 درصدی به کاربران می‌داد. اپراتورهای این پروژه سرمایه‌گذاران را تشویق می‌کردند تا توکن BCC را خریداری کرده و آنرا در پلتفرم آنها استیک کنند تا بدین صورت نرم‌افزار وام‌دهی پیچیده‌ی آنها، توکن را معامله کند.

بهره‌گیری از سرویس توکن باز؛ شناسایی بهترین قیمت ارزهای دیجیتال قانونی و مطمئن

ویتالیک بوترین بنیان‌گذار اتریوم در آن زمان نسبت به پانزی بودن این پروژه هشدار داد و سپس مقامات ایالات‌متحده و بریتانیا آنرا به‌عنوان یک طرح پانزی شناسایی کردند. در نهایت این طرح در سال 2018 به پایان فعالیت خود رسید و میلیاردها دلار از سرمایه‌ی کاربران از دست رفت.

چهار؛ سطح تمرکز بالا

طرح‌های پانزی معمولا روی پلتفرم‌های متمرکز اجرا می‌شوند. یکی از آنها طرح پانزی وان کوین بود. این طرح هرمی طی سال‌های 2014 الی 2019 فعالیت کرد و 5 میلیارد دلار از سرمایه‌ی کاربران را به سرقت برد. این پروژه به سرورهای داخلی خود متکی بود و اصلا سیستم بلاکچینی در کار نبود. بدین صورت وان کوین فقط در صرافی وان کوین معامله می‌شد. توکن‌های آنها تنها با پول نقد معامله می‌شدند و هرگونه انتقال وجهی با استفاده از کابل صورت می‌گرفت.  

همچنین صرافی وان کوین دارای محدودیت‌های برداشت روزانه بود. در واقع با اینکار از برداشت انبوه سرمایه از سوی سرمایه‌گذاران جلوگیری می‌شد.

در نهایت در سال 2019 برخی از اعضای کلیدی طرح پانزی وان کوین دستگیر شدند و عمر این پروژه به پایان رسید. با این حال روجا ایگناتوا بنیان‌گذار صرافی OneCoin هنوز آزاد است.

پنج؛ بازاریابی چند سطحی (هرمی)

یکی دیگر از مهم‌ترین شاخصه‌های طرح‌های پانزی بازاریابی چند سطحی است. جانی لیو مدیرعامل صرافی کوکوین در این خصوص گفت:

طرح‌های درآمد پیچیده همچون بازاریابی سطح، برنامه‌های ریفرال و … همگی نشانه‌هایی از طرح‌های پانزی هستند. در این طرح‌ها سطوح پایین‌تر، لایه‌های بالایی را تغذیه می‌کنند.

بازاریابی چندسطحی یک تکنیک بازاریابی بحث‌برانگیز است. این طرح شرکت‌کنندگان را ملزم ساخته تا با جذب کردن دیگران، درآمد کسب کنند. در واقع در این طرح‌ها، کمیسیون‌های به‌دست آمده توسط افراد جدید با افراد سطح بالاتر به اشتراک گذاشته می‌شوند.

به‌عنوان مثال طرح GainBitcoin یکی از این پروژه‌ها بود. این طرح هرمی از سوی آمیت بهاردواج راه‌اندازی شده بود و هفت عضو اصلی داشت. این هفت عضو وظیفه‌ی جذب سرمایه‌گذار در هند و دیگر قاره‌های جهان را برعهده داشتند.

GainBitcoin تضمین کرده بود تا به مدت 18 ماه و ماهانه 10 درصد سود برای سرمایه‌گذاران به ارمغان بیاورد. بنا به گفته‌های منابع مختلف، این پروژه 385 الی 600 هزار واحد بیت کوین از سوی سرمایه‌گذاران جمع‌آوری کرد.

استفاده از سرویس توکن باز؛ رصد لحظه‌ای قیمت ارزهای دیجیتال

طرح پانزی در ایران

همزمان با رشد محبوبیت ارزهای دیجیتال در ایران، طرح‌های پانزی ارز دیجیتال نیز در ایران متولد شدند. دوتا از تازه‌ترین پروژه‌های این‌چنینی، طرح تیمون یا Tmon55 و طرح پانزی  qoojpn بودند. این طرح کلاهبرداری پانزی به کاربران وعده‌ی سود زیاد داده بود و با استفاده از کد ارجاع و بازاریابی چندسطحی سرمایه‌ی کاربران را به سرقت می‌برد.

سخن پایانی

طرح‌های پانزی قدمت بالایی دارند و هیچ‌گاه به‌طور کامل از بین نخواهند رفت. با رشد قانون‌گذاری و افزایش آگاهی کاربران، سرمایه‌ی کم‌تری از دست خواهد رفت. بهتر است موارد بالا را قبل از سرمایه‌گذاری در نظر بگیرید و با دوستان خود به اشتراک بگذارید تا آنها هم مطلع شوند.

نظر شما همراهان توکن باز نسبت به طرح‌های پانزی جیست؟ آیا تجربه‌ی سرمایه‌گذاری روی آنها را دارید؟ لطفا تجربه‌ی خود را با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید. از اینکه تا پایان مقاله‌ی «5 راه شناسایی طرح‌ های پانزی» همراه ما بودید صمیمانه سپاسگزاریم.

منبع: CoinTelegraph