ظاهراً با ورود بلاک چین و گسترش فناوری، زیرساخت های این دنیا هم به کلی در حال تغییر است و گویی دنیای دیجیتال، به قبل و بعد آن تقسیم شده است. در این راستا باید بدانید مفهومی تحت عنوان پایگاه داده در علم حسابداری و حسابرسی وجود دارد. همانگونه که از اسم این مقوله پیداست محلی برای ذخیره داده ها می باشد.
حال در این عرصه جدید ما مشاهده گر جایگزین شدن پایگاه داده با دفتر توزیع کل می باشیم. این که چه تفاوتی دارد و چه مزایایی، پس با تیم توکن باز همراه باشد تا به بررسی آن بپردازیم.
مفاهیم کلی :
- دفتر توزیع کل یا DLT چیست؟
- تفاوت پایگاه داده با دفتر کل
- نحوه‌ی کارکرد DLT
- وجه تمایز بلاک چین با دفتر کل
- ویژگی های اصلی دفتر کل
- مزایا و معایب
دفتر توزیع کل یا DLT چیست؟
DLT مختصر شده کلمه‌ی Distributed Ledger Technology است. Ledger یا دفتر توزیع کل در دانش تخصصی حسابداری به محلی گفته می شود که تمام داده‌های مالی از تراکنش‌ها، بدهی‌ها، اعتبارات و … در آن دفتر در چند مکان مختلف ثبت و ذخیره تا در صورت لزوم از این داده ها استفاده شود.
نُود‌ها (Node) بدون احتیاج به سازمانی متمرکز می‌توانند با هم ارتباط داشته باشند.
باید بدانیم دفتر کل توزیع برخلاف سیستم و پایگاه اطلاعات سنتی، مکان مرکزی برای نگهداری داده ها ندارد و این دقیقا آن چیزی است که دفتر کل را از پایگاه داده های قدیمی و سنتی متفاوت می‌کند.
تفاوت پایگاه داده با دفتر کل
در گذشته پایگاه اطلاعات به صورت متمرکز در یک سیستم یا رایانه ذخیره می‌شدند. اما با روی کار آمدن ارزهای دیجیتال و دنیای رمزارزها، این معقوله تغییر اساسی کرد که برای فهم بهتر این معقوله به مثال زیر توجه کنید.
فرض کنید که یک موسسه‌ی کوچک دارید که تمامی داده های لازم بر روی یک رایانه ذخیره شده و دیگر هیچ سیستم پشتیبانی وجود ندارد. برای همین برای یافتن یا تغییر داده‌های موجود همه‌ی افراد باید به همان رایانه یا سرور مرکزی متصل شوند.
باید خاطرنشان شد که اینگونه سیستم امنیت کافی و بالایی نداشت و همیشه در معرض خطر بود، زیرا همگان به این اطلاعات دسترسی داشتند و می‌توانستند آن را تغییر یا نابود کنند.ضمن آنکه داده ها بکاپ یا پشتیبانی را دارا نبودند. با پیشرفت تکنولوژی راهی جدید برای حل این مشکل پیدا شد آن هم اینکه داده ها به صورت متمرکز و وابسته به یک سرور مرکزی نباشند.
این تکنولوژی با استفاده رمزنگاری، زنجیره‌ای از الگوریتم های جدید را کشف و مورد استفاده قرارداد که درنهایت موجب پیدایش دفتر توزیع کل“Distributed Ledger” شد.
یکی از مواردی که مورد توجه عموم قرار گرفت خصوصیت همگانی بودن دفتر توزیع کل بود. بدین معنا که هر کاربر موجود در شبکه توانایی پردازش هر تراکنش را دارد و موخر است درمورد اثبات اطلاعات و یا حذف آنها نظر بدهد. ضمن آنکه داده ها توسط سیستم مرکزی نگهداری نمی‌شود و مستقل است.
نحوه ی کارکرد DLT
بطور ساده و آسان باید اذعان داشت که دفتر کل توزیع شده از طریق نُود‌ها (Node) عملکرد خود را انجام می‌دهد. نُود‌ها (Node)ها را میتوان محل تلاقی ارتباطات بر روی شبکه دانست که از سوی شبکه های توزیع شده داده ها را دریافت و ارسال و یا نگهداری می‌کنند.
نود رایانه ای است که با آن نرم افزار DLT یا دفتر کل در آن اجرا و ران میشود.
برای فهم بهتر و آسان‌تر از نحوه ی کارکرد DLT ها، دانستن مفهوم Node یا گره، مبحثی الزامی است. همانطور که در سطور بالا هم به آن اشاره کردیم، نود ها پل‌های اتصال هستند که برقراری ارتباط در یک شبکه را برای دستگاه ها و افراد را ممکن می سازند.
اما برای فهم دقیق‌تر و کامل‌تر از نحوه‌ی کارکرد DLT ها باید به مفهومی چون مکانیسم اجماع نیز آشنایی داشت. مقصود از کلمه اجماع آن است که تمام نود ها به اتفاق، تغییراتی را در یک شبکه اعمال می کنند.
وجه تمایز بلاک چین با دفتر کل
باید اذعان داشت هر بلاک چین یک دفتر کل توزیع شده یا DLT است اما عکس این قضیه برقرار نیست و هر دفتر کل توزیع شده الزاما نمی تواند بلاک چین باشد.
باید بدانیم که دفتر کل توزیع شده مضمونی کلی و فراتر از بلاک چین دارد و صرفا بلاک چین را می توان بخش یا موردی از نوع های مختلف DLT ها دانست.
پس می توان گفت : بلاک چین را می توان DLT ای دانست که برای بسط دادن زنجیره‌ای بلاک ها، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ویژگی های اصلی دفتر کل
دفتر کل توزیع شده یک سری ویژگی اصلی دارد.که دفتر توزیع کل را از دفتر مرکزی تمیز می‌دهد.
- Immutable: برای امنیت بیشتر افراد، دفترکل توزیع شده رمزنگاری شده تا غیرقابل تغییر و اصلاح باشد.
- Append only: ساختار دفتر های توزیع شده بگونه‌ی Append only هستند که این ساختار فقط اجازه اضافه شدن داده ها را می‌دهد. قابلیت حذف و یا تغییر داده های پیشن را ندارند.
- Distributed: هیچ مکانی وجود ندارد که در آن اطلاعات ذخیره شوند. هر نود بیشتر DLT های موجود نسخه ای از دفتر را تحت اختیار دارد که البته بعضی از نود ها مانند Corda به روشی متفاوت ذخیره سازی را انجام می‌دهند.
- Shared: دفتر کل توزیع شده بین گره ها یا همان نود به اشتراک گذاشته میشود و با وجود واحدی در ارتباط نیست که وظایف این گره ها متفاوت است. بعضی از نود ها به ثبت یک نسخه کامل می‌پردازند درصورتی که برخی دیگر فقط داده‌های لازم برای کارکرد بهتر را حفظ می‌کنند.
مزایا و معایب
دفتر کل توزیع شده نیز دارای مزایا و معایبی است.که در ذیل به طور مختصر به شرح آن می‌پردازیم.
مزایا
غیر متمرکز: دفتر کل توزیع شده عملکردشان توسط نود ها انجام می شود و متصل به هیچ سرور مرکزی همانند بانک ها و موسسات مالی نیستند.
تسلط کامل افراد بر داده های مالی خودشان: هر فرد می تواند نسخه ای از DLT و دسترسی تمام کمال از داده‌های مالی خود داشته و آن را مدیریت کند.
امنیت بالا و کاهش خطر: در دفتر کل توزیع شده برای دادن هرگونه تغییری اجماع نود ها الزامی است. بنابراین یک هکر یا کریپتوجکر برای ایجاد تغییر در این شبکه نیازمند کمی بیشتر از 50 درصد از کنترل شبکه دارد. مثلاً 51 درصد.
اما باید خاطرنشان شد این موضوع به طور تقریبی غیر ممکن و ناشدنی است. پس می توان گفت شبکه از امنیت بالایی برخوردار است و مقاومت نسبتا بالایی در مقابل هک شدن دارد.
جلوگیری از بی نظمی: از آن جایی که DLT ها توانایی مدیریت داده ها در لحظه، به افراد را دارند. با این روند می توان از بی نظمی جلوگیری نمود.
معایب
پیچیدگی : به دلیل پیچیدگی این DLT کارکرد آن برای عموم افراد کمی مشکل است.
اشتباهات انسانی : در هنگام ثبت اطلاعات باید این کار به دقت انجام شود، زیرا امکان ویرایش و حذف اطلاعات وجود ندارد.
“حرف پایانی”
مبحث دفتر کل توزیع شده را تا حد ممکن توضیح دادیم و از فهوای مطلب متوجه شدیم که، آینده دفتر کل توزیع شده در حاله ی از ابهام است. اما قدرتمند و پر توان.
باید بدانیم اگرچه بلاک چین موارد استفاده مختلفی در دیگر صنعت ها دارد اما موارد دیگری نیز هستند که الهام بخش هستند. همانند : Holochain که توانایی مفهوم بخشی اینترنت به طروق دیگر را دارد.
