صرافی‌های متمرکز رمزارز (CEXها) و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEXها) به طور گسترده‌ای برای معامله یا سرمایه‌گذاری در رمزارزها استفاده می‌شوند. در حالی که اکثر DEXها از مدل بازارساز خودکار (AMM) استفاده می‌کنند، CEXها به طور معمول از مدل دفتر سفارشات برای تطبیق سفارشات استفاده می‌کنند. این امکان را به شما می‌دهد تا توکن‌های رمزارز خود را بخرید یا بفروشید، یا حتی از اهرم برای باز کردن موقعیت‌ها استفاده کنید. این تراکنش‌ها توسط سفارشات خرید یا فروش فعال می‌شوند که مشخص می‌کند چقدر می‌خواهید معامله کنید و چگونه سفارش اجرا می‌شود.
فهرست مطالب
دفتر سفارشات (Order Book) چیست؟
دفتر سفارشات یک بانک اطلاعاتی است که سفارشات خرید و فروش برای یک دارایی را ثبت می‌کند. این دفتر به بخش‌هایی برای خریداران و فروشندگان تقسیم شده است، با پیشنهادها و درخواست‌هایی که به ترتیب سفارشات خرید و فروش را نشان می‌دهند. پیشنهادها و درخواست‌ها دارای رنگ‌های متفاوتی هستند که قیمت‌های خرید و فروش را نشان می‌دهند. روش‌های بصری‌سازی دفتر، تعامل بین خریداران و فروشندگان را نمایش می‌دهند. فاصله بین پیشنهاد و درخواست نشان‌دهنده قدرت عرضه و تقاضا است.
معامله‌گران همیشه می‌توانند دفتر سفارشات را مشاهده کنند که می‌تواند به آن‌ها بینش‌هایی در مورد نقدینگی موجود و تقاضا بدهد.
دفتر سفارشات قیمت، حجم به BTC و ارزش آن سفارشات به USDT را نشان می‌دهد. این دفتر سفارشات به طور مداوم به‌روزرسانی می‌شود، زیرا سفارشات (و لیکوئیدیشن‌ها) اجرا می‌شوند و سفارشات جدید هر ثانیه به دفتر اضافه می‌شوند.
سفارش بازار (Market Order) چیست؟
سفارش بازار (Market Order) ساده‌ترین نوع سفارش میان انواع مختلف است. در سفارش بازار، شما مقدار مشخصی از یک دارایی رمزارز را بلافاصله و بر اساس بهترین قیمت موجود در دفتر سفارشات خریداری می‌کنید. به عنوان مثال، جان می‌خواهد همین حالا 1 بیت‌کوین خریداری کند و برای دریافت سریع‌تر بیت‌کوینش، حاضر است قیمت بازار را پرداخت کند.
مزایای سفارشات بازار
مزیت این نوع سفارشات در سرعت اجرای آن‌ها است. سفارشات بازار معمولاً تقریباً بلافاصله اجرا می‌شوند و از بهترین سفارش موجود در دفتر سفارشات استفاده می‌کنند. این برای معامله‌گرانی که به اجرای فوری نیاز دارند مفید است.
معایب سفارشات بازار
یکی از نقاط ضعف سفارشات بازار این است که این سفارشات به عنوان سفارشات گیرنده (Taker Orders) در نظر گرفته می‌شوند (زیرا شما نقدینگی را از دفتر سفارشات برمی‌دارید) که برای آن‌ها، صرافی‌ها کارمزد بالاتری دریافت می‌کنند.
علاوه بر این، اگر دفتر سفارشات نسبتاً خالی باشد، یک سفارش بازار بزرگ ممکن است تنها با قیمت‌هایی که به طور قابل توجهی بالاتر از قیمت‌های بازار فعلی هستند، پر شود. این پدیده را لغزش قیمت (Slippage) می‌نامند و می‌تواند به شما هزینه‌های زیادی تحمیل کند. بنابراین، معامله‌گران با تجربه اغلب ترجیح می‌دهند از سفارشات محدود (Limit Order) استفاده کنند.
سفارشات محدود (Limit Order) چیست؟
برای جلوگیری از لغزش قیمت غیرضروری، می‌توان از سفارشات لیمیت (Limit Order) استفاده کرد. در حالی که سفارشات بازار تنها به معامله‌گران اجازه می‌دهند تعیین کنند چه مقدار از یک رمزارز می‌خواهند خریداری کنند، سفارشات محدود به شما امکان می‌دهند هنگامی که می‌خواهید خرید کنید، قیمتی پایین‌تر از قیمت فعلی تعیین کنید یا هنگامی که می‌خواهید بفروشید، قیمتی بالاتر از آن تعیین کنید. به عنوان مثال، BTC در حال حاضر با قیمت 27,500 دلار معامله می‌شود. با این حال، اگر جین بخواهد 1 بیت‌کوین را به قیمت 28,000 دلار بفروشد، او می‌تواند یک سفارش محدود برای یک BTC به قیمت 28,000 دلار تنظیم کند.
سفارش خرید محدود (Limit Buy Order)
برای سفارشات خرید محدود، معامله‌گران معمولاً می‌خواهند دارایی رمزارز را با قیمتی پایین‌تر از قیمت فعلی خریداری کنند تا ورودی بهتری داشته باشند. بنابراین، آن‌ها یک سفارش لیمیت را زیر قیمتی که دارایی مورد نظر در حال حاضر معامله می‌شود تنظیم می‌کنند، که فقط در صورت رسیدن قیمت به آن سطح فعال خواهد شد.
سفارش فروش محدود (Limit Sell Order)
برای سفارشات فروش محدود، معامله‌گران معمولاً می‌خواهند دارایی رمزارز را با قیمتی بالاتر از قیمت فعلی بفروشند. بنابراین، آن‌ها یک سفارش لیمیت را بالاتر از قیمتی که دارایی مورد نظر در حال حاضر معامله می‌شود تنظیم می‌کنند، که فقط در صورت رسیدن قیمت به آن سطح فعال خواهد شد.
مزایای سفارشات محدود
سفارش لیمیت به معامله‌گران اجازه می‌دهد تا حدی برای قیمتی که حاضرند پرداخت کنند یا مقداری که حاضرند برای دارایی خود بپذیرند تنظیم کنند. توانایی تنظیم این حدود به معامله‌گران کنترل بیشتری بر قیمتی که برای دارایی پرداخت می‌کنند می‌دهد. این اجازه می‌دهد تا معامله‌گران از لغزش قیمت غیرضروری جلوگیری کنند، یا حتی سفارشات را دور از قیمت تنظیم کنند، تا برای افزایش یا کاهش احتمالی قیمت آماده باشند.
معایب سفارشات محدود
از طرف دیگر، یکی از نقاط ضعف این است که اگر قیمت هرگز به سطح مورد نظر در طول مدت سفارش نرسد هرگز تضمین نمی‌شود سفارشات محدود اجرا شوند.
سفارشات محدود در دفتر باقی می‌مانند تا زمانی که صرافی سفارشی (بازار، محدود یا لیکوئید) را پیدا کند که با آن مطابقت داشته باشد.
سفارش توقف (Stop Order) چیست؟
سفارش توقف (Stop Order) نوعی سفارش است که تا زمانی که به یک سطح قیمت معین – سطح توقف – نرسد وارد دفتر سفارشات نمی‌شود. معامله‌گران می‌توانند این سطح توقف را از قبل تنظیم کنند و هنگامی که قیمت بازار به این سطح توقف می‌رسد، سفارش آن‌ها به دفتر سفارشات فرستاده می‌شود. معمولاً این سفارشات، سفارشات بازار توقفی (stop market orders) هستند که X مقدار از یک رمزارز را به محض اینکه توقف فعال شود، به بهترین قیمت موجود خریداری یا فروش می‌کنند.
به عنوان مثال، جین می‌خواهد خود را از زیان‌ها محافظت کند؛ اگر قیمت بیت‌کوین به زیر 22,000 دلار افت کند، او می‌خواهد بیت‌کوین خود را بفروشد. برای این کار، او از یک سفارش استاپ مارکت استفاده می‌کند.
نوع دیگری از سفارش توقف، توقف-محدود (stop-limit) است که به محض فعال شدن استاپ، یک سفارش لیمیت را به دفتر سفارشات می‌فرستد. معامله‌گران دوباره می‌توانند سطح استاپ خود را از قبل تنظیم کنند، اما آن‌ها همچنین می‌توانند قیمتی را که می‌خواهند سفارش محدودشان به دفتر فرستاده شود تنظیم کنند.
مزایای سفارشات توقف
سفارشات استاپ به معامله‌گران امکان می‌دهد خود را از زیان‌ها محافظت کنند و ریسک‌های خود را محدود کنند. با تنظیم یک قیمت توقف، معامله‌گران می‌توانند به طور خودکار یک سفارش برای فروش دارایی‌های خود را در صورت سقوط قیمت دارایی رمزارز به یک سطح معین فعال کنند. این می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا از زیان‌های قابل توجه در صورت یک کاهش ناگهانی جلوگیری کنند. سفارشات استاپ همچنین می‌توانند برای برداشت سودها با تنظیم قیمت استاپی که بالاتر از قیمت خرید است استفاده شوند. علاوه بر این، سفارشات توقف می‌توانند برای ورود خودکار به یک معامله استفاده شوند، که به معامله‌گران اجازه می‌دهد از حرکات قیمت بدون نیاز به نظارت مداوم بر بازار بهره‌مند شوند.
معایب سفارشات توقف
در حالی که سفارشات توقف به معامله‌گر کنترل بیشتری بر قیمتی که سفارش در آن اجرا می‌شود می‌دهد، سفارشات توقف-محدود ممکن است پر نشوند اگر بازار به سرعت از سطح توقف عبور کند. به عنوان مثال، وقتی یک سفارش توقف-محدود (توقف در 20,000 دلار؛ محدود در 19,995 دلار) در حالی فعال می‌شود که قیمت به سرعت اصلاح می‌کند، ممکن است کسی علاقه‌مند به خرید بیت‌کوین با قیمت 19,995 دلار نباشد. این امر باعث می‌شود سفارش محدود باز بماند و معامله‌گر با سکه‌های خود باقی بماند، حتی اگر او امیدوار بود که سفارش توقف-محدود او از زیان‌ها جلوگیری کند.
سایر انواع سفارشات
سفارش صحیح تا لغو (Good-Til-Canceled Order – GTC): این سفارش در دفتر سفارشات قرار می‌گیرد و تا زمانی که اجرا شود یا به صورت دستی لغو گردد، در آنجا باقی می‌ماند.
سفارش فوری یا لغو (Immediate or Cancel Order – IOC): این سفارش در دفتر سفارشات قرار می‌گیرد، اما اگر بلافاصله پر نشود، لغو می‌شود. این سفارش ممکن است به عنوان سفارش پر کردن یا کشتن (Fill or Kill) نیز شناخته شود. در برخی موارد، یک سفارش IOC می‌تواند اجازه پر شدن جزئی را نیز بدهد.
سفارش یکی لغو دیگری (One Cancels the Other Order – OCO): این نوع سفارش ترکیبی از دو دستورالعمل است، که اجرای یکی از این دستورالعمل‌ها به طور خودکار دیگری را لغو می‌کند. برای مثال، وقتی ایمی یک سفارش فروش محدود در 35,000 دلار و یک سفارش استاپ لاس در 21,000 دلار قرار می‌دهد، او می‌خواهد سفارش توقف لغو شود اگر قیمت به سفارش فروش لیمیت او برسد، و برعکس.
نکات پایانی
دانستن اینکه با چه نوع سفارشاتی سر و کار دارید، بخش مهمی از معامله‌گری است. بسته به سبک معامله‌گری شما، ممکن است بیابید که یکی از این‌ها خوب کار می‌کند و نوع دیگری از سفارش مناسب رویکرد شما نیست.
توجه داشته باشید که صرافی‌ها ممکن است تعاریف خودشان را از انواع سفارشات داشته باشند و مهم است قبل از معامله در آنجا، مستندات رسمی ارائه شده توسط صرافی را مشاهده کنید. اطمینان حاصل کنید که قبل از ورود به معاملات با آن‌ها، انواع سفارشاتی که یک صرافی ارائه می‌دهد را درک می‌کنید.
منبع: CoinMarketCap