شبکه لایتنینگ چیست: تکنولوژی لایتنینگ یکی از مباحث جذاب در زمینه ی توسعه عملکرد بلاک چین در شبکه بیت کوین و دیگر رمز ارزها است که می تواند کاربرد فراوانی در تراکنشات مالی و غیر مالی داشته باشد. در این مقاله تیم توکن باز به بررسی این تکنولوژی می پردازد.
مفاهیم کلی :
- شبکه لایتنینگ چیست؟
- چگونگی کارکرد شبکه ی لایتنینگ
- امنیت شبکه ی لایتنینگ
- چگونگی دسترسی به شبکه ی لایتنینگ و بهره وری از آن
- انتقال وجه و دریافت آن باشبکه ی لایتنینگ
- آموزش باز کردن کانال شبکه لایتنینگ
- مزایا و معایب
شبکه لایتنینگ (Lightning Network) چیست؟
شبکه ی لایتنینگ یک شبکه ی مستقل و خودگردان است که بر بستر بلاک چین بیت کوین پیاده سازی شده است. اما در این راستا باید بدانیم که مقصود از قرارگیری یا پیاده سازی روی بلاک چین چیست؟
باید بدانیم که عملکرد و راهکارهایی به مانند شبکه ی لایتنینگ برون زنجیره‌ای (Off-Chain) یا آنکه لایه دومی (Layer Two) بیان می شوند.
زیرا همانطور که عنوان کردیم این شبکه به طور مستقل و خودگردان از شبکه BTC یا همان بیت کوین است. ضمن آنکه نودها نیز برنامه ی مخصوص به خودشان دارا هستند.
اما در زنجیره ی اصلی با رمز ارز بیت کوین در ارتباط است. باید این نکته را یادآور شویم که هیچگونه جبری برای بهره جویی از آن وجود ندارد و بدون این شبکه هم تمامی عملکرد ها و تراکنش ها به کارکرد خود همچون سابق ادامه خواهند داد.
با بودن شبکه لایتنینگ کاربران قادر خواهند بود تا بدون ریسک و به خطرافتادن امنیت و عدم تمرکز BTC به سرعت و ارزانی بیت کوین ارسال کنید.
شبکه لایتنینگ برای برطرف کردن دو مشکل اساسی پا به عرصه وجود گذاشت. یکی از این مشکلات سرعت پایین و دیگری کارمزد بالای انتقال بود که شبکه لاتینینگ آنها را به خوبی رفع و رجوع کرده است.
از دیگر مزیت این شبکه می توان به بالا رفتن حریم خصوصی افراد اشاره کرد، به گونه ای که تراکنشات در حد ناشناس و غیرقابل ردیابی بودن باقی می مانند.
چگونگی کارکرد شبکه لایتنینگ
همانطور که در مبحث قبل عنوان کردیم لایتنینگ نتورک یک شبکه خارج از شبکه بیت کوین است، اما بر بستر شبکه بلاک چین بیت کوین سوار شده است .
این شبکه یک پرداخت همتا به همتا (P2P) است و بهره جویی از آن نیازمند ایجاد یک کانال پرداخت دو طرفه است. که کاربران بدین طریق قادر خواهند بود که تراکنش های خود را بدون آنکه نیاز به شبکه اصلی BTC باشد انجام می دهد.
باید بدانیم که وقتی دو کاربر اقدام به ایجاد یک کانال پرداختی می کنند، قادر خواهند بود به سهولت و آسانی به کیف پول دیجیتال یکدیگر بیت کوین انتقال دهند.
اما این را نیز باید خاطر نشان شد که، به وجود آوردن کانال پرداخت، یک تراکنش در بطن شبکه بلاک چین محسوب می شود. باید اذعان داشت که تمامی تراکنش ها در درون این کانال صورت میگیرد که خارج از زنجیره بلاک بوده و نیازی به تایید تراکنش ها از طریق شبکه نیست.
بدین ترتیب روند انجام تراکنش ها سرعت بخشیده می شود و کارمزد تراکنش ها پایین می آید که همانطور که در بالا عنوان شد این موضوع از مزایای شبکه ی لایتنینگ است.
برای به وجود آوردن یک کانال پرداختی، دو سمت معامله باید یک کیف پول مولتی ولت یا چند امضایی (multi-signature wallet) را داشته و دارایی های خود را به آن اضافه کنند .
امنیت شبکه ی لایتنینگ
در ابتدای این مبحث باید بگویم که تراکنش های خرد و به طور کلی کوچک در این شبکه از طریق قراردادهای هوشمند راهبری می شوند.
از مزیت ها و امکانات این شبکه آن است که هر فردی برای آن که یک تراکنش را از مسیر خود منتقل کند، می تواند کارمزدی را اخذ نماید.
اما چیزی که باعث بهینه شدن کارمزدها خواهد بود این است که در صورت درخواست کارمزد بالا توسط افراد مسیرهای دیگر با کارمزد های کمتری نیز وجود خواهند داشت که نیازمند پرداخت کارمزد بالا نخواهید بود.
ضمن آنکه مدیریت و انتقال تراکنش ها از مسیر کم کارمزد با این شبکه و قرارداد های هوشمند این شبکه است.
دو قابلیت امینتی در نتورک لایتنینگ وجود دارد که عبارتند از :
Time locks :
تایم لاک یا به ترجمه تحت اللفظی قفل ساعتی، این امکان را به کاربر می دهد که برای باز ماندن فاکتور یا مسیر انتقال یک زمان معین مشخص شود. فرض کنید مبلغی را برای باز کردن یک کانال به شخصی واریز کرده اید و شخص مورد نظر به هر دلیلی از دسترس خارج شود پس از پایان تایم لاک قادر به درخواست باقیمانده اعتبار و برداشت آن خواهید بود.
Asymmetric Revocation :
این قابلیت که به عنوان لغو متقارن شناخته میشود یک مکانیزم امنیتی برای پیشگیری از هرگونه تقلب از سوی طرفین می باشد.
به عبارتی دیگر می توان گفت حساب و کتاب مبادلات تا یک محدوده زمانی مشخص بین دو طرف نگه داشته می شود و در آخر حساب نهایی به شبکه اصلی گزارش خواهد شد. اما اگر در این راستای یکی از طرفین حساب تقلبی گزارش نمود براساس مکانیزم های رمزنگاری سهم طرف مقابل وی به طور آنی پرداخت و باقی موجودی هم توسط طرف مقابل تا زمان محدودی قابل خرج توسط وی خواهد بود.
یعنی آنکه شخصی متقلب نه تنها دارایی فرد مقابل خود را به چنگ نیاورده بلکه دارایی خود نیز از دست داده که این یکی از سخت ترین مجازات ها برای فرد خاطی خواهد بود.
چگونگی دسترسی به نتورک لایتنینگ و بهره وری از آن
برای بهره جویی از نتورک لایتنینگ توسط اشخاص، لازم است یک NODE یا گره لایتنینگ را ایجاد و راه اندازی کرده باشیم.
این راه اندازی نیازمند فضای حافظه خالی با بیش از 128 گیگ دارد. که این فضا صرف دانلود تاریخچه تمامی تراکنشات بیت کوین می شود. افرادی که تمایل به راه اندازی گره لایتنینگ دارند باید دسترسی به منابع های محاسباتی زیادی داشته باشند.
باید اذعان داشت که راه اندازی گره یا نود لایتنینگ برای افراد فنی و با مهارت بالا نیز دشوار است چه برسد به افراد عامی، و همین موضوع عموماً سبب عدم بهره جویی از نتورک لایتنینگ می شود.
برای دسترسی و بهره وری از این شبکه یک راه آسان تر وجود دارد آن هم استفاده از کیف پول های لایتنینگ بیت کوین خواهد بود.
این کیف پول ها بدلیل تازه کار بودن در مراحل توسعه اولیه می باشند، اما به دلیل کارمزد پایین این شبکه و سرعت خوب آن مورد توجه قرار گرفته است.
از بهترین کیف پول های لاتنینگ می توان به :
- Eclair
- Spark
- Zap
اشاره کرد.
انتقال وجه و دریافت آن با شبکه ی لایتنینگ
در این مبحث به بررسی انتقال وجه و دریافت وجه در نتورک لایتنینگ می پردازیم و هریک را به طور مختصر شرح خواهیم داد.
انتقال وجه با شبکه ی لایتنینگ
باید بدانیم برای انتقال در این شبکه، شخصی باید یک درخواست برای شما بفرستد که درصورت عدم وجود همچین شخصی شما می توانید از پلتفرم هایی دیگر بهره جویی کنید. برخی سایتها هستند که می توانند در این خصوص به شما کمک کنند.
دریافت وجه شبکه ی لایتنینگ
برای دریافت BTC از دیگران کاربری دیگر باید یک کانال با شما باز کند یا شما باید یکی از کانال های موجودی خودتان را خالی کنید.
به بخش درخواست در نرم افزار مراجعه کرده و مقدار را وارد نمایید یک آدرس درخواست برای شما ایجاد خواهد شد، که این آدرس را می توانید برای واریز بیت کوین در اختیار دیگران قرار دهید.
آموزش باز کردن کانال شبکه لایتنینگ
برای درست کردن یک کانال شبکه ی لایتنینگ ، نیازمند کلید عمومی و آی پی، شخص مقابل هستیم.
برای آموزش راحت تر و بهتر در این مبحث اگر شخصی را در نتورک لایتنینگ قدیمی سراغ داشتید به وی متصل شوید. باید بدانید که هیچ گونه اجباری برای ارائه آدرس IP واقعی به افراد دیگر نیست. شما می توانید برای تغییر آی پی، از یک نرم افزار تغییر IP یا VPN بهره جویی کنید.
مزایا و معایب
شبکه ی لایتنینگ نیز دارای مزایا و معایبی است، که در ذیل به طور مختصر به شرح آن ها می‌پردازیم.
مزایا :
- راه حلی برای رفع مقیاس پذیری رمزارز بیت کوین از روش انجام تراکنش های خارج شبکه اصلی
- کاهش ترافیک شبکه بیت کوین
- سرعت بیشتر و زمان کمتر برای انجام تراکنش ها
- بهره جویی در پرداخت سیستم نقل و انتقالات مالی خودکار
معایب:
- برعکس شبکه اصلی بلاک چین برای انجام تراکنش ها در این شبکه هر دو طرف آنلاین باشند.
- مناسب نبودن برای پرداخت های بزرگ
