در سال ۲۰۱۷، جیمی دایمون، مدیرعامل JPMorgan Chase، اظهار داشت: “اگر قاچاقچی مواد مخدر، قاتل یا افرادی از این دست باشید، بهتر است به جای دلار آمریکا از بیت‌کوین استفاده کنید.”
این ایده تا سال ۲۰۲۴ همچنان صحت دارد — با وجود پذیرش گسترده‌تر و پیشرفت‌های چشمگیر در تحلیل‌های آن‌چین، طبیعت غیرمتمرکز و ناشناس کریپتو همچنان مجرمان را جذب می‌کند و به آن‌ها اجازه می‌دهد به راحتی وجوه خود را جابجا کرده و هویت خود را پنهان کنند.
با این حال، حتی با این مزایا، بلاک‌چین ابزار ایده‌آلی برای پولشویی نیست — که به جرأت می‌توان گفت مهم‌ترین بخش هر عملیات غیرقانونی است. مجرمان کریپتو همچنان مجبورند به پول‌کش‌ها (money mules) متوسل شوند، افرادی که اغلب بدون اطلاع خودشان، وجوه غیرقانونی را به جای آن‌ها منتقل می‌کنند.
در واقع، افراد اغلب از طریق طرح‌هایی به نام کلاهبرداری‌های پول‌کشی کریپتو، به این فعالیت‌ها کشیده می‌شوند.
اما دقیقاً کلاهبرداری پول‌کشی کریپتو چگونه عمل می‌کند و چه نشانه‌ها و خطرات قانونی‌ای باید مورد توجه قرار گیرد؟ بیایید نگاهی بیندازیم.
فهرست مطالب
نکات کلیدی مقاله
- کلاهبرداری پول‌کشی کریپتو شامل افرادی می‌شود که بدون آگاهی، ارز دیجیتال سرقت‌شده را برای مجرمان منتقل می‌کنند، در حالی که تصور می‌کنند در فعالیت‌های قانونی مشارکت دارند.
- روش‌های رایج جذب شامل پیشنهادات شغلی جعلی، طرح‌های سرمایه‌گذاری یا همکاری با صرافی‌های غیرمتمرکز است که در نهایت به جابجایی وجوه غیرقانونی منجر می‌شود.
- علائم هشداردهنده شامل پیشنهادات شغلی ناخواسته، درخواست برای انتقال کریپتو به کیف‌پول‌های ناشناس و وعده‌های بازدهی بالا با تلاش کم است.
- حتی اگر فرد پول‌کش از دخالت خود در فعالیت‌های غیرقانونی بی‌اطلاع باشد، ممکن است با عواقب قانونی شدیدی از جمله اتهام پولشویی، جریمه یا زندان مواجه شود.
کلاهبرداری پول‌کشی کریپتو چیست؟
یک «پول‌کش» (money mule) فردی است که وجوه سرقت‌شده یا غیرقانونی را به نمایندگی از دیگران منتقل می‌کند و اغلب در ازای دریافت درصدی از پول. در سیستم مالی سنتی، این معمولاً شامل انتقال وجوه از طریق حساب‌های بانکی است.
در حوزه ارزهای دیجیتال، مفهوم مشابه است، اما به جای انتقالات بانکی، پول‌کش‌ها دارایی‌های دیجیتال مانند بیت‌کوین، اتر یا سایر ارزهای دیجیتال را مدیریت می‌کنند.
برای مثال، شاید یک هکر از طریق فیشینگ به کیف‌پول کریپتوی فردی دسترسی پیدا کند و بخواهد دارایی‌های سرقت‌شده را به آدرسی منتقل کند که به آن‌ها مرتبط نباشد. یا ممکن است یک کلاهبردار قصد داشته باشد پس از کلاهبرداری در پروژه خود (مانند طرح «rug pull»)، پول سرمایه‌گذاران را از طریق یک پول‌کش کریپتو برداشت کند تا هویت خود را پنهان کند.
در هر صورت، در یک کلاهبرداری پول‌کشی کریپتو، از پول‌کش برای جابجایی ارز دیجیتال غیرقانونی بین کیف‌پول‌ها یا صرافی‌ها استفاده می‌شود، و این کار به مجرمان کمک می‌کند تا منبع وجوه سرقت‌شده را پنهان کنند.
فردی که به‌عنوان پول‌کش عمل می‌کند، ممکن است حتی از دخالت خود در فعالیت‌های غیرقانونی آگاه نباشد. کلاهبرداران اغلب افراد ناآگاه را با پیشنهادهای شغلی، طرح‌های سرمایه‌گذاری یا حتی روابط عاشقانه فریب می‌دهند تا آن‌ها را استخدام کنند. هنگامی که پول‌کش کریپتو را انتقال می‌دهد، برای مقامات سخت‌تر می‌شود که پول را به منبع غیرقانونی آن ردیابی کنند.
پول‌کش‌های کریپتو نقش حیاتی در این عملیات‌ها ایفا می‌کنند، زیرا ارزهای دیجیتال نسبت به ارزهای سنتی سخت‌تر قابل ردیابی و بازیابی هستند، که آن‌ها را برای پولشویی ایده‌آل می‌کند. حتی اگر پول‌کش به‌طور مستقیم در جرمی که منجر به تولید این وجوه شده است دخیل نباشد، آن‌ها همچنان بخش کلیدی فرایند «پاک کردن» پول غیرقانونی محسوب می‌شوند.
آیا می‌دانستید؟
اگرچه پول‌کش‌ها و «فنس‌ها» از نظر تعریف مشابه هستند، پول‌کش‌ها وجوه غیرقانونی را منتقل می‌کنند، در حالی که «فنس» با کالاهای فیزیکی سرقت‌شده سروکار دارد. هر دو در فعالیت‌های مجرمانه دخیل هستند، اما در حوزه‌های متفاوتی فعالیت می‌کنند – پول در مقابل کالاها.
کلاهبرداری پول‌کشی کریپتو چگونه عمل می‌کند؟
حال که «چرا»ی این کلاهبرداری را متوجه شدید، بیایید به «چگونگی» آن بپردازیم. این نوع کلاهبرداری شامل شش مرحله کلیدی است که در ادامه توضیح داده شده است:
- جذب: کلاهبرداران قربانیان را با پیشنهادات شغلی جعلی، معمولاً شامل انتقالات کریپتو، فریب می‌دهند. پول‌کش با این تصور که نقش قانونی دارد، با شرکت در این فعالیت‌ها موافقت می‌کند.
- ورود به عملیات: به پول‌کش یک کیف‌پول کریپتو داده می‌شود یا از او خواسته می‌شود از کیف‌پول خود برای دریافت و انتقال ارز دیجیتال استفاده کند. او اغلب درصد کوچکی از این معاملات را به عنوان کارمزد دریافت می‌کند.
- انجام تراکنش‌ها: پول‌کش شروع به انتقال کریپتو بین کیف‌پول‌ها می‌کند، بدون اینکه بداند در حال پولشویی وجوه غیرقانونی است. او فکر می‌کند در حال انجام وظایف عادی شغلی خود است.
- پولشویی: هنگامی که پول‌کش وجوه را منتقل می‌کند، کلاهبرداران پول را از طریق کیف‌پول‌های متعدد جابجا می‌کنند تا ردیابی آن را دشوارتر کنند. پول‌کش همچنان باور دارد که در یک عملیات قانونی فعالیت می‌کند.
- کشف: مقامات یا صرافی‌ها فعالیت‌های مشکوک را فلگ می‌کنند. پول‌کش اغلب اولین نفری است که توسط مقامات مورد تحقیق قرار می‌گیرد و ممکن است دیر متوجه شود که درگیر کلاهبرداری شده است.
- پیامدها: کلاهبرداران ناپدید می‌شوند و پول‌کش با عواقب قانونی احتمالی مواجه می‌شود، از جمله اتهام پولشویی، مسدود شدن حساب‌ها یا جریمه‌های سنگین. با وجود عدم آگاهی او از دخالت در جرم، همچنان مسئول شناخته می‌شود.
آیا می‌دانستید؟
یکی از بزرگ‌ترین عملیات‌های پول‌کشی که کشف شد، شامل شناسایی ۸،۷۵۵ پول‌کش بود که در یک تحقیق به رهبری Europol انجام شد و منجر به ۲،۴۶۹ دستگیری در سراسر جهان شد. این عملیات عظیم که بخشی از ابتکار عمل «اقدام اروپایی علیه پول‌کش‌ها» (EMMA) بود، در چندین کشور و بخش‌های مختلف، از جمله همکاری با بانک‌ها، صرافی‌های ارز دیجیتال و شرکت‌های فین‌تک، گسترش داشت. پول‌کش‌ها در تسهیل تراکنش‌های کلاهبردارانه نقش داشتند و به مجرمان کمک کردند تا بیش از ۱۷.۵ میلیون یورو بین سپتامبر و نوامبر ۲۰۲۲ پولشویی کنند.
مثال‌هایی از کلاهبرداری‌های پول‌کشی کریپتو
سه روش اصلی وجود دارد که ممکن است شما ناخواسته به عنوان یک پول‌کش کریپتو وارد عمل شوید:
۱. شغل دورکاری (ریموت)
تصور کنید به عنوان یک «مدیر حساب» برای یک شرکت بین‌المللی پرداخت کریپتو به صورت دورکاری استخدام می‌شوید. شما فرآیند مصاحبه‌ای به ظاهر معتبر را پشت سر می‌گذارید، مراحل ورود به سیستم را تکمیل می‌کنید و حتی قرارداد امضا می‌کنید. پس از استخدام، وظیفه شما پردازش بازپرداخت‌های مشتریان از طریق انتقال کریپتو به «مشتریان» یا حساب‌های دیگر شرکت است. به شما دستورالعمل‌های دقیقی داده می‌شود که وجوه را به کدام کیف‌پول‌ها ارسال کنید و برای کارتان پرداخت منظم دریافت می‌کنید. آنچه نمی‌دانید این است که کریپتویی که جابجا می‌کنید سرقت شده و هر تراکنش بخشی از یک عملیات بزرگ‌تر پولشویی است که از طریق حساب شما وجوه غیرقانونی را منتقل می‌کند.
۲. شریک سرمایه‌گذاری کریپتو
در این سناریو، به قربانی نقشی در یک طرح سرمایه‌گذاری با بازده بالا پیشنهاد می‌شود. به عنوان بخشی از گروه سرمایه‌گذاری، از او خواسته می‌شود تا برای «تسریع تراکنش‌ها» بین سرمایه‌گذاران، کریپتو را بین کیف‌پول‌های خاص جابجا کند تا «بهینه‌سازی بازده» انجام شود. این کلاهبرداری تحت پوشش انجام معاملات به نمایندگی از چندین سرمایه‌گذار عمل می‌کند. قربانی با این تصور که در حال کمک به سود سریع و تثبیت موقعیت خود در این گروه سرمایه‌گذاری است، به‌طور ناخواسته به جابجایی کریپتوی سرقت‌شده از طریق صرافی‌های غیرمتمرکز کمک می‌کند. تا زمانی که متوجه شود این طرح کلاهبرداری بوده است، مقامات قبلاً در حال بررسی نقش او در پولشویی هستند.
۳. کلاهبرداری شراکت با صرافی کریپتو
یک معامله‌گر کریپتو دعوت می‌شود تا به یک صرافی غیرمتمرکز جدید (DEX) بپیوندد که ادعا می‌کند فرصت‌های معاملاتی پرسودی، به‌ویژه برای آربیتراژ بین توکن‌های مختلف، ارائه می‌دهد. برای حداکثر کردن بازده، از معامله‌گر خواسته می‌شود که به عنوان «تسهیل‌کننده صرافی» عمل کند و در طی دوره‌های معاملاتی، مبالغ زیادی از کریپتو را به سرعت بین حساب‌های مختلف جابجا کند. در واقعیت، معامله‌گر برای پولشویی کریپتوی سرقت‌شده مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد، زیرا این وجوه بین کیف‌پول‌ها در DEX منتقل می‌شود. از آنجا که این پلتفرم عمدتاً خارج از زنجیره (offchain) فعالیت می‌کند، تراکنش‌ها به سختی قابل ردیابی هستند و معامله‌گر بدون اطلاع، درگیر طرحی می‌شود که کریپتوی سرقت‌شده را از طریق تراکنش‌های مکرر در پلتفرم، قانونی جلوه می‌دهد.
در هر یک از این مثال‌ها، فرد ناآگاه تصور می‌کند که در فعالیتی قانونی مشارکت دارد، اما در واقع برای کمک به مجرمان در پولشویی ارز دیجیتال سرقت‌شده استفاده می‌شود و این امر آن‌ها را در معرض خطرات قانونی جدی قرار می‌دهد.
علائم هشداردهنده کلاهبرداری پول‌کشی در دنیای ارز دیجیتال
وقتی به شما مبلغ زیادی پول برای کار کمی پیشنهاد می‌شود، معمولاً ممکن است تمایل داشته باشید که علائم هشداردهنده را نادیده بگیرید، زیرا می‌خواهید باور کنید که این پیشنهاد قانونی است. این به اصطلاح «سوگیری باور» یا «تفکر آرزومندانه» است.
بنابراین، مهم است که دانش خود را در مورد این علائم هشداردهنده تقویت کنید. به موارد زیر توجه کنید:
- پیشنهادات شغلی ناگهانی که شامل ارز دیجیتال است: کلاهبرداران اغلب افراد را با پیشنهادات شغلی فریب می‌دهند که بیش از حد خوب به نظر می‌رسند. اگر برای شغلی درخواست نداده‌اید اما به طور ناگهانی پیشنهادی برای مدیریت تراکنش‌های کریپتو دریافت کرده‌اید، این یک نشانه هشدار جدی است.
- درخواست انتقال دارایی‌های کریپتو به کیف‌پول‌های ناشناس: اگر یک شرکت یا فرد از شما بخواهد که ارز دیجیتال را به کیف‌پول‌هایی که نمی‌شناسید منتقل کنید، باید احتیاط کنید. شرکت‌های قانونی از شما نمی‌خواهند که به این شیوه وجوه آن‌ها را مدیریت کنید.
- وعده بازدهی بالا برای تلاش کم: کلاهبرداری‌ها اغلب با وعده پول آسان همراه هستند. اگر یک شغل یا فرصت سرمایه‌گذاری تضمین می‌کند که با تلاش کم، سود زیادی به دست می‌آورید، احتمالاً این یک دام برای درگیر کردن شما در پولشویی ارز دیجیتال سرقت‌شده است.
- کارفرمایانی که از شما می‌خواهند از حساب بانکی خود برای تراکنش‌ها استفاده کنید: اگر از شما خواسته شود که تراکنش‌ها را از طریق حساب‌های شخصی خود پردازش کنید، باید هوشیار باشید. کلاهبرداران از این روش استفاده می‌کنند تا خود را از فعالیت‌های غیرقانونی دور نگه دارند و طوری به نظر برسد که شما در حال مدیریت وجوه سرقت‌شده هستید.
آیا می‌دانستید؟
کلاهبرداران معمولاً به تاکتیک‌های فشار یا مخفی‌کاری برای متقاعد کردن قربانیان خود متکی هستند. آن‌ها ممکن است شما را تحت فشار قرار دهند تا سریع تصمیم بگیرید، بدون اینکه زمان کافی برای فکر کردن یا پرسیدن سوالات داشته باشید. آن‌ها اغلب بر اهمیت «محرمانه بودن» تأکید می‌کنند و ادعا می‌کنند که محرمانگی بخشی از کار یا سرمایه‌گذاری است. اگر تحت فشار قرار می‌گیرید یا به شما گفته می‌شود که همه چیز را مخفی نگه دارید، این نشانه‌ای واضح است که مشکلی وجود دارد.
عواقب قانونی دخالت در کلاهبرداری پول‌کشی کریپتو
بسیاری از افراد تصور می‌کنند تا زمانی که «از غیرقانونی بودن آن اطلاع نداشته‌اند»، از مجازات مصون هستند. اما حتی در صورت ناآگاهی، دخالت در کلاهبرداری پول‌کشی کریپتو می‌تواند منجر به مشکلات قانونی جدی شود. در اینجا مواردی که ممکن است با آن‌ها مواجه شوید آمده است:
- اتهامات پولشویی: حتی اگر «نمی‌دانستید» که وجوه سرقت‌شده بوده‌اند، اجرای قانون همچنان می‌تواند شما را به پولشویی وجوه غیرقانونی متهم کند. این اتهام تحت مفهومی به نام «کوری عمدی» یا «نادیده گرفتن بی‌پروا» صورت می‌گیرد، اگر به شما نشانه‌های هشدار داده شده بود اما آن‌ها را به دلیل سوگیری باور نادیده گرفتید.
- جریمه‌های مالی یا حبس: عواقب آن بسته به کشور شما متفاوت است، اما معمولاً شدید است. در برخی کشورها، ممکن است با جریمه‌های سنگین مواجه شوید، در حالی که در کشورهای دیگر ممکن است حبس نیز اعمال شود، به‌ویژه اگر مبالغ زیادی پول یا تعداد زیادی تراکنش درگیر باشد. به عنوان مثال، در ایالات متحده، اتهامات پولشویی فدرال می‌تواند منجر به تا ۲۰ سال زندان و جریمه‌های سنگین شود.
- مسئولیت مدنی برای خسارات وارده به قربانیان: علاوه بر اتهامات کیفری، شما می‌توانید از نظر مالی مسئول خسارات وارده به قربانیان باشید. این بدان معنی است که ممکن است توسط افراد یا شرکت‌هایی که قربانی کلاهبرداری شده‌اند، تحت پیگرد قانونی قرار بگیرید و مجبور به پرداخت غرامت شوید.
آیا می‌دانستید؟
نادانی از قانون دفاع محسوب نمی‌شود. یکی از مثال‌های مشهور این اصل، پرونده Cheek v. United States در سال ۱۹۹۱ است. در این پرونده، جان چیک، یک خلبان، به دلیل عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی فدرال متهم شد و ادعا کرد که به‌طور صادقانه معتقد بوده که تحت قوانین موجود، ملزم به پرداخت مالیات نیست. دیوان عالی ایالات متحده حکم داد که نادانی عمدی یا سوءتفاهم از قوانین مالیاتی نمی‌تواند او را از مسئولیت مبرا کند.
مراحل گزارش کلاهبرداری پول‌کشی کریپتو
البته، بسیاری از علائم هشداردهنده ممکن است به مرور زمان ظاهر شوند. اگر شروع به مشکوک شدن کردید که درگیر یک کلاهبرداری پول‌کشی کریپتو شده‌اید یا به چنین کلاهبرداری برخوردید، اقدام سریع بسیار مهم است. علاوه بر متوقف کردن فوری هرگونه همکاری با کلاهبرداران، در اینجا نحوه گزارش فعالیت‌های مشکوک آمده است:
- گزارش فعالیت به صرافی کریپتو یا ارائه‌دهنده کیف‌پول: اگر کلاهبرداری شامل یک پلتفرم ارز دیجیتال است، مهم است که به صرافی یا ارائه‌دهنده کیف‌پولی که تراکنش‌های مشکوک در آن انجام شده است، اطلاع دهید. برای مثال، Coinbase یک قابلیت دارد که به کاربران اجازه می‌دهد تا فعالیت‌های مشکوک را علامت‌گذاری و کلاهبرداری را گزارش کنند. پس از ارسال گزارش، آن‌ها می‌توانند حساب یا کیف‌پول درگیر در کلاهبرداری را مسدود کنند تا از انتقالات بیشتر جلوگیری شود.
- استفاده از پلتفرم‌های آنلاین خاص برای گزارش به سازمان‌های اجرای قانون یا واحدهای مبارزه با جرایم مالی: بسته به محل زندگی شما، منابع آنلاین مختلفی برای گزارش کلاهبرداری‌های مرتبط با ارز دیجیتال وجود دارد. در ایالات متحده، شما می‌توانید کلاهبرداری‌های مشکوک مربوط به پول‌کشی را به مرکز شکایات جرایم اینترنتی (IC3) اف‌بی‌آی گزارش کنید. همچنین می‌توانید با خدمات مخفی ایالات متحده که واحد اختصاصی برای تحقیقات جرایم سایبری دارد، تماس بگیرید. در بریتانیا، می‌توانید از طریق Action Fraud کلاهبرداری‌های ارز دیجیتال را گزارش کنید. آن‌ها پرونده را به آژانس ملی جرایم (NCA) ارجاع می‌دهند که به تحقیقات در مورد جرایم سایبری و کلاهبرداری‌های مالی گسترده می‌پردازد.
- ارائه اطلاعات دقیق: هنگام گزارش یک کلاهبرداری، تا حد ممکن جزئیات را ارائه دهید. هرگونه اطلاعات مرتبط از جمله آدرس‌های کیف‌پول، ایمیل‌ها، شناسه‌های تراکنش و تاریخ انتقالات را به اشتراک بگذارید. هرچه اطلاعات بیشتری ارائه کنید، برای محققان آسان‌تر خواهد بود تا فعالیت مشکوک را پیگیری کنند.
با گزارش کلاهبرداری، نه تنها از خودتان محافظت می‌کنید بلکه به جلوگیری از افتادن دیگران در دام مشابه نیز کمک می‌کنید. به نقل از پلیس حمل‌ونقل بریتانیا: «ببین، بگو، درستش کن.»
منبع: Cointelegraph