قبل از این که شروع کنیم درمورد کیف پول های ارز دیجیتال صحبت کنیم میخواهیم ببینیم با گفتن کیف پول چه مفهومی تداعی میشه؟
تنها چیزی که در ذهن همه ی آدما ها نقش میبنده یک محفظه دوخته یا پرس شده با چرم، فوم یا هرچیزی دیگه ای هست یعنی یک جسم ملموس و قابلیت رویت تصور میشود، اما کیف پول دیجیتال با کیف پول های تصوری فرق های بسیاری دارد در این مقاله به بررسی آنها می پردازیم.
مفاهیم کلی:
- کیف پول ارزدیجیتال چیست؟
- ولت های رمز ارز چگونه عمل میکنند؟
- انواع کیف پول ارز دیجیتال
- امنیت کیف پول های دیجیتالی
- کیف پول صرافی یا کیف پول شخصی؟
کیف پول دیجیتال (wallet) چیست ؟
خب سوال اولی که مطرح میشه تا فهم رو برای کاربران آسونتر کنه اینه که اصلا کیف پول دیجیتال یا ولت چیست ؟
کیف پولهای دیجیتالی یکی از کلیدیترین و مهمترین ابزارها در معاملات و سرمایه گذاریهای مرتبط با ارزهای دیجیتال است. به بیان ساده، یک برنامه نرمافزاری یا سختافزاری برای مدیریت رمز ارزها است. یک کیف پول ارزدیجیتال کلیدهای خصوصی(مانند : رمز موردنیاز برای دسترسی به حساب بانکی) و عمومی (مانند : شماره حساب بانکی) و فهرست کل تراکنشها را ذخیره میکند.
این کلیدها برای کاربر این امکان را فراهم میکنند که ارزهای دیجیتال خود را ارسال و دریافت کنند و اگر شما بخواهید یک ارز دیجیتالی مثلا بیت کوین یا هر ارز دیجیتالی دیگری را استفاده کنید حتماً به یک کیف پول دیجیتالی احتیاج دارید.
کلید خصوصی و کلید عمومی چیست؟
همانطور که میدانید رمز ارزها ماهیت فیزیکی و قابل لمس ندارند. تمام رمز ارزها و تراکنشهای انجام شده بر روی آنها به صورت مدارک دیجیتال بوده که در شبکه بلاکچین ثبت میشود.
به همین دلیل برای تأیید کردن وجود رمز ارزها در شبکه بلاکچین به نوعی گذرواژه نیاز است. در بلاکچین این نقش را کلیدهای عمومی و خصوصی ایفا میکنند. هر کیف پول یک آدرس دارد که میتوان آن را به شماره بینالمللی حساب بانکی تشبیه کرد.
وقتی این اطلاعات آدرس را به مخاطب مورد نظر بدهید میتواند بدون نیاز به هر اطلاعات دیگری برای شما پول بفرستد .برای دسترسی به سپردههای یک حساب یا ارسال پول به یک حساب دیگر به کلیدهای عمومی و خصوصی نیاز است. بدون داشتن کلیدهای عمومی و خصوصی نمیتوان هیچ تراکنشی انجام داد.
کیف پولهای دیجیتالی چگونه عمل میکنند؟
در سراسر دنیا میلیون ها نفر از کیف پولهای دیجیتالی استفاده میکنند، اما همیشه سردرگمی های زیادی در رابطه با این کیف پولها در میان جامعه ارزهای دیجیتال وجود دارد.
در واقع ارزهای دیجیتالی در هیچ کجا و به هیچ صورت فیزیکیای نگهداری نمیشوند. برخلاف باور عمومی، کیف پول ارز دیجیتال بر عکس اسمشان محلی برای ذخیره رمز ارزها نیستند. در واقع این کیفها ابزارهای لازم برای تبادل با بلاکچین را در اختیار کاربر قرار میدهند.
به گفتاری دیگر، این کیف ها میتوانند اطلاعات لازم برای ارسال و دریافت رمز ارزها از طریق تراکنشهای بلاکچین را تولید کنند. بخشی از این اطلاعات تولید شده یک یا چند جفت کلید عمومی و خصوصی است. کیف پول ها شامل یک آدرس نیز هستند که یک شناسه حرفی و یا عددی است و بر اساس کلیدهای عمومی و خصوصی تولید میشود.
فارغ از اینکه از چه کیف پولی استفاده میکنید، کلید خصوصی اجازه دسترسی به رمز ارزهای شما را فراهم میکند. پس حتی اگر مشکلی برای کامپیوتر یا گوشی هوشمندتان پیش بیاید شما میتوانید با داشتن کلید خصوصی (عبارت بازیابی) و از طریق دستگاهی دیگر به داراییها و رمزارزهای خود دسترسی پیدا کنید. باید بدونید که کوینها هرگز از شبکه بلاکچین خارج نمیشوند، بلکه تنها از آدرسی به آدرس دیگر منتقل میشوند.
بلاک چین :
بلاک چین : بلاک چین یک نوع سیستم ثبت اطلاعات و گزارش است. تفاوت آن با سیستمهای دیگر این است که اطلاعات ذخیرهشده روی این نوع سیستم، میان همه اعضای یک شبکه به اشتراک گذاشته میشود. با استفاده از رمزنگاری و توزیع دادهها، امکان هک، حذف و دستکاری اطلاعات ثبتشده، تقریباً از بین میرود و جعل فناوری زنجیره بلوک (بلاک چین)، تقریبا غیرممکن است.
انواع کیف پول یا wallet :
ولت یا کیف پول ها انواع مختلفی دارند که نحوه ذخیره و نوع دسترسی به ارزهای دیجیتال وکارایی هرکدام متفاوت است.
کیف پول های دیجیتالی به 3 دسته تقسیم میشوند :
- نرم افزاری یاHot wallet
- سخت افزاری یا Cold wallet
- کاغذی یا Paper wallet
که در ادامه هرکدام را به تفکیک توضیح میدهیم.
کیف پول نرم افزاری یا گرم(Hot wallet) :
ولت های نرم افزار هایی هستند که به صورت آنلاین وظیفه ی ذخیره سازی اطلاعات را انجام میدهند، از جمله مزیت های این کیف پول ها استفاده ی آسان و دسترسی راحت به اطلاعات است ،این نوع کیف پولها به دلیل آنلاین بودن دربرابر خطر هک شدن بسیار آسیب پذیر می باشند و باید در هنگام انتخاب این نوع کیف پولهای بلاک چین ، ویژگی ها و منبع ارائه دهنده مورد بررسی قرار بگیرد
کیف پول های گرم بسته به نوع کاربردی که دارند به 3 دسته ی :
کیف پول دسکتاپ :
این نوع کیف پول ها را باید دانلود کرده و روی لپتاپ یا کامپیوترتان نصب کنید. و تنها راه دسترسی به این گونه ولت ها هم فقط از طریق دستگاهی هست که برنامه روی آن نصب شده است. ولت های دسکتاپ تقریبا امنیت بالایی دارند، اما اگر کامپیوترتان هک یا آلوده به ویروس و بدافزار شود، ممکن است امنیت داراییهایتان را هم به خطر بیندازند.
ولت یا کیف پول آنلاین یا تحت وب :
اینگونه کیف پول آنلاین بهترین سطح از راحتی به هنگام ارسال کوینها و رمز ارزها به دیگران را در اختیار کاربر قرار میدهد. این نوع ولتها روی فضای ابری (Cloud) ذخیره میشوند. با این حال، کمترین سطح امنیت متعلق به این کیف پول در میان تمام کیف پول های موجود است، اما برای ارسال ارز دیجیتال به شخص دیگر بالاترین سطح راحتی را برای کاربر دارد چون کاربر میتواند با هردستگاه یا مروگر به این کیف پول دست پیدا کند اما عیب کامل این کیف پول آن است که ارائه دهنده ی این کیف پول کنترل کاملی بر روی آن دارد.
از آنجایی که ارزهای دیجیتال مبادله شده در سرور مرکزی ذخیره میشوند اگر این سرور هک شود، هکر میتواند به تمام پولهای در کیف پول کاربر دسترسی داشته باشد از این رو بهتر است تعداد کمی از کوین های خود در این کیف پول نگه دارید از انواع wallet آنلاین کیف پول بلاکچین و کیف پول کوین بیس را میتوانیم نام ببریم.
کیف پول موبایل :
این نوع ولت ها اپلیکیشنی هستند که باید روی موبایل نصب بشوند. استفاده از کیف پول های موبایل نسبت به نسخهی دسکتاپ راحتتر است.
از جهتی این نوع کیف پولها کاربردیتر هستند چرا که گوشی موبایل به نسبت کامپیوتر بیشتر در دسترس و همیشه همراه کاربر است. از انواع ولت های نرم افزاری یا گرم میتوانیم کیف پولCoinomi ،کیف پول Trust Wallet، کیف پول Atomic Wallet ، کیف پول Exodus،کیف پول Mycelium،کیف پول ،BRD Wallet ، کیف پول Jaxx و… را نام ببریم.
کیف پول سخت افزاری یا سرد (Cold wallet) :
این نوع کیف پول ها به صورت پورت USB مختص نگهداری رمز ها و کلید های خصوصی و عمومی افراد (که در بخش های بالا عنوان کردیم ) طراحی شده اند ، این کیف پول ها تنها در زمان انتقال ارز دیجیتالی آنلاین می شوند و در باقی اوقات به صورت آفلاین از رمز ها و کد های افراد نگهداری می کنند .
دارنده کیف پول های سخت افزاری شخصاً باید رمز های خود را بر روی آن وارد کند در نتیجه امکان هک شدن اطلاعات تقریباً نزدیک به صفر می رسد ، به همین خاطر این نوع کیف پول ها از بالاترین درجه امنیت در بین سایر کیف پول های ارز دیجیتالی برخوردار هستند .
اما از آنجایی که به صورت آفلاین هستند کار کردن با آنها زمان بر بوده و برای افرادی که به صورت روزانه نیاز به انتقال ارز دیجیتال دارند به صرفه نیستند ، از طرف دیگر استفاده از این نوع والت ها رایگان نبوده و نیاز به صرف هزینه ی بالا دارد که برای افراد با درآمد پایین مقرون بصرفه نمی باشد .از انواع walletهای سخت افزاری یا سرد میتوانیم کیف پولLedger Nano S ، کیف پول Trezor one و کیف پول Cool Wallet S را نام ببریم.
کیف پول کاغذی (Paper wallet) :
کیف پول کاغذی، همانطور که از نام آن پیداست کلیدهای خصوصی و عمومی بر روی یک کاغذ نوشته یا چاپ می شوند. به دلیل اینکه امکان هک آنها وجود ندارد، امنیت آنها نسبت به کیف پول الکترونیکی و حتی سخت افزاری بالاتر است به دلیل اینکه کلیدها به هیچ سروری وصل و آنلاین نیستند ، تنها راهی که کسی بتواند به آنها دسترسی داشته باشد، این است که کاغذی که کلیدها روی آن نوشته یا چاپ شده اند را در اختیار داشته باشد .
با اینکه عبارت “پیپر” یا “کاغذی” معنی کپی یا پرینت کلیدهای خصوصی و عمومی روی کاغذ را تداعی میکند، اما کیف پول کاغذی را میتوانیم یک نوع نرمافزار در نظر بگیریم، نحوه انتقال و دریافت ارز دیجیتال هم بسیار آسان است.کافیست برای دریافت ارز، آدرس کلید عمومی (Public Key) را برای شخص ارسال کننده بفرستید.
با اینکه کیف پول کاغذی یکی از امنترین گزینه ها برای ذخیره سازی ارزهای دیجیتال است . عیب اصلی کیف پول کاغذی امکان آسیب فیزیکی و تأثیرپذیری از محیط است.
این کیف پول ممکن است از طریق سرقت و یا تخریب به وسیله سیل یا آتش سوزی ایمن نباشد و از بین برود.اما نکته منفی که این کیف پول ها دارند این است که برای کاربران ممکن است استفاده از این نوع کیف پول، در مقایسه با کیف پول گرم و سرد دشوارتر باشد.
افرادی که روزانه تعداد معاملات بیشتری انجام می دهند، بهتر است از دیگر کیف پول های ارز دیجیتال که دسترسی آسانتری دارند، استفاده کنند.
تا اینجا در سه مبحث اینکه کیف پول یا wallet ، نحوه ی عملکرد کیف پول و انواع کیف پول ها صحبت کردیم حالا قصد داریم در حوزه ی امنیت هم کیف پول های دیجیتالی صحبت کنیم.
امنیت کیف پول های دیجیتالی
در واقع مهم نیست از کدام کیف پول گرم (یعنی : کیف پول موبایلی، ولت دسکتاپ و یا کیف پول تحت وب ) استفاده میکنید چون این کیف پول ها با اینترنت در ارتباط اند، همیشه مستعد آسیب پذیری بوده و هستند.
اگر کلید خصوصی شما در اختیار کسی قرار بگیرد، در واقع به تمام رمز ارزهای دیجیتال شما دسترسی پیدا کرده است پس لازم است برای محافظت از کلید خصوصی هر کاری که مانع نفوذ هکرها می شود را انجام دهید
هکرها از طریق روش هایی مانند : بدافزار ویا ویروس، دسترسی از راه دور به دستگاه کاربر و همچنین فیشینگ، میتوانند به اطلاعات شما دسترسی پیدا کنند
فیشینگ : یک حملهی سایبری است که توسط یک شخص ناشناس در شکل یک کسب و کار و یا موجودیت معتبر جهت فریب مردم و دسترسی به اطلاعات با ارزش آنها مانند نام کاربری و رمز عبور انجام میشود
برای پیشگیری و مقابله با اینگونه تهدیدات میتوان از چند روش زیر استفاده کرد :
1.استفاده از آخرین نسخه کیف پول:
همیشه باید جانب احتیاط را رعایت کرد و از بروزترین نسخه نرم افزار در دستگاه موردنظر استفاده کرد. چرا که بروز کردن نرم افزار همیشه بالاترین سطح امنیتی را ایجاد می کند.
2.ایجاد لایه های امنیتی یا احراز هویت چند عاملی:
کیف پول های ارز دیجیتال زیادی وجود دارد از احراز هویت چند عاملی استفاده می کنند. منظور از احراز هویت چند عاملی این است که کاربر برای دسترسی به کیف پول خود باید کدی که به تلفن همراه یا ایمیلش ارسال میشود را تایید کند.
3.استفاده از امضاهای چندجانبه:
امضاهای چندجانبه نیز یکی از اقدماتی است که برای ایجاد امنیت بیشتر می توان انجام داد. آن هم این است که کاربر باید جداگانه معامله را با استفاده دو یا چند دستگاه تأیید کند. در این صورت اگر یکی از دستگاه ها از بین برود، دزدیده و یا هک شود، هکر قادر نیست به کیف پول شما دسترسی پیدا کند.
4.تهیه نسخه پیشتیبان یا بکاپ :
حتماً یک نسخه بکاپ از کیف پول خودتان داشته باشید تا در مواقع لزوم به آن دسترسی پیدا کنید .
ارزهای دیجیتال را در کیف پول صرافی نگه داری کنیم یا کیف پول شخصی؟
در پاسخ به این سوال که همیشه دغدغه ی ذهنی کاربران بوده و هست که کیف پول صرافی یا کیف پول شخصی باید در نظر داشت که هر کاربر میتواند به 2 روش ارزهای دیجیتالی خود را نگهداری کند
- کیف پول صرافی
- کیف پول شخصی
تقریبا قریب به یقین اکثر صرافی ها دارای کیف پول هستند و اگر از صرافی ارز دیجیتال خرید می کنید که دارای کیف پول هست میتوانید ارزهای خودتون را در همان صرافی نگه داری کنید.اما اگر نگران امنیت ارزهای دیجیتال خود در کیف پول صرافی هستید و استرس هک شدن صرافی را دارید، می توانید ارزهای دیجیتال خود را به کیف پول شخصی انتقال دهید.
ضمن آن که ذخیره و نگه داری ارزهای دیجیتال در صرافی ها هزینه ای برای شما ندارد اما برای انتقال ارزهای دیجیتال خریداری شده به طور مثال بیت کوین به کیف پول شخصی تان، باید کارمزد این انتقال را به شبکه بپردازید . در هر صورت چه نگهداری ارزهای دیجیتال در صرافیها و چه ذخیره آنها در کیف پول شخصی خارج از صرافی، باید از امنیت کیف پول خودتون یا کیف پولی که صرافی استفاده می کنید، مطمئن باشید.
“صحبت پایانی”
در این مقاله،صرفا آموزشی است و سعی کردیم که توضیحات کافی در مورد کیف پول های ارز دیجیتال، انواع آن و نحوه ی عملکرد هر کدام از این کیف پول ها را بیان کنیم. باتوجه به گفته ها، انتخاب کیف پول ارز دیجیتال باید بر اساس نیاز شما صورت گیرد در نظر داشته باشید که هر کاربر می تواند چندین کیف پول داشته باشد. همچنین، مهم ترین عامل برای انتخاب کیف پول بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال، امنیت کیف پول است وبس، و پر امنیت ترین کیف پول سخت افزاری است که در انواع ان در مقاله اشاره کردیم که پیشنهاد تیم توکن باز استفاده از wallet سخت افزاری به دلیل امنیت بیشتر می باشد .